Live life as a pro
Boekenkasten vol zijn er over geschreven. Even googelen levert een fenomenaal aantal resultaten op. En vergeet het grote aanbod van trainingen en cursussen niet. Ik heb het over het aansturen van een organisatie en dan met name over het aansturen van een organisatie van professionals.
Dit artikel is verschenen in Accountant Q2, 2015
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Een professional is niet zomaar iemand. De term ‘professional’ beschrijft onder meer dat er sprake is van een (hoge) opleiding en training die de mensen hebben gehad om hen voor te bereiden op de specifieke kennis en vaardigheden die nodig zijn om de professie goed te kunnen uitvoeren. De professional ontleent hier ook zijn waarde aan: hij belooft te voldoen aan de hoge kwaliteitsstandaarden van zijn professie.
Het is niet voor niets dat er zo veel is gepubliceerd over het aansturen van een organisatie van professionals. Door de hoge opleiding en de diepgaande inhoudelijke kennis, zijn professionals erg zelfstandig en eigenwijs, vooral als het om hun vakgebied gaat. Dit vraagt om een compleet andere aansturing dan van mensen die bijvoorbeeld in een fabriek werken.
Gezien bovenstaande beschrijving zouden accountants zonder meer moeten passen binnen deze uitzonderlijke categorie van werkend Nederland. En dus ook als professionals moeten worden aangestuurd. Toch?
Hoe anders is echter de praktijk.
Zodra een assistent fris van de schoolbanken en vol jeugdig enthousiasme (en overmoed) binnenkomt bij een accountantsorganisatie, wordt hij volledig vleugellam gemaakt. Lamgeslagen met budgetten, directe urennormen, checklijsten en gedetailleerde werkprogramma's, wordt hem een nieuw kunstje aangeleerd. Tijdens de opleiding wordt nog verwacht dat hij controleplannen opstelt en risico's analyseert, op de werkvloer mag hij bankafschriften kopiëren (oh nee: inscannen) en de openstaande posten debiteuren afvinken.
Alles onder het mom van efficiency en het idee dat je het vak van accountant pas echt leert als je onderaan begint. (En wie moet immers anders die rotklusjes opknappen?)
Het meest schokkende is misschien wel dat dit niet alleen voor assistenten geldt. Voor praktisch alle niveaus in een accountantsorganisatie zijn profielen opgesteld waarin tot de laatste details is beschreven wat van de accountant wordt verwacht. Ik heb goede accountants zien vluchten naar het bedrijfsleven om aan dit knellende keurslijf te kunnen ontsnappen.
Wordt het niet tijd om als professionele accountant hier tegen in het geweer te komen, en de rol te pakken die ons toebehoort?
Gideon Folkers is werkzaam bij Visser & Visser.