Ideaal
Als we moeten afgaan op sommige communicatie- en marketinggoeroes dan is er een heel nieuwe generatie opgestaan. Met heel nieuwe eigenschappen, waaronder de paradoxale combinatie van maatschappelijk bewustzijn ('idealisme') en een drang tot zelfontplooiing ('what's in it for me?').
Dit artikel is verschenen in Accountant Q2, 2015
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Collectieve geheugens zijn even kort als de behoefte aan oppervlakkige etikettering groot is. De typering van deze ‘millennials’ - zo heten ze, maar Generation Y mag ook - past immers naadloos op alle naoorlogse generaties, toen ze diezelfde leeftijd hadden. De babyboomers voorop.
Natuurlijk veranderen er dingen. De huidige jonge generatie is de eerste die bestaat uit digital natives, om maar iets te noemen. Maar alles is relatief: ook menig 45-jarige wordt erg zenuwachtig zonder smartphone binnen handbereik. En de werk-privébalans was al een nijpend issue toen de millennials nog in de luiers lagen.
Toch is de wereld van vandaag niet dezelfde als die van gisteren. Technologie, politiek, zakenleven, waarden, normen en dus ook gedrag veranderen. In het financiële wereldje struikel je bijvoorbeeld over bevlogen verhalen over ethiek, integriteit, tonen aan de top, maatschappelijke verantwoordelijkheid, passie en natuurlijk transparantie. Het zijn red flags die nopen tot opperste alertheid aangaande het werkelijke handelen van de desbetreffende bedrijven, maar je kunt het daarmee alleen niet afdoen. Zo krijgt maatschappelijk verantwoord ondernemen ontegenzeggelijk steeds meer vaste voet aan de grond. Is er sprake van een nieuwe, idealistische moraal? Nart Wielaard denkt van niet en betoogt in zijn essay ‘Greed is good, ook anno 2015’ dat de technologie ondernemingen dwingt tot dit nieuwe gedrag. Misschien klinkt dat ontnuchterend, maar waarom zou dat eigenlijk erg zijn?
Wat beweegt mensen in dit tijdsgewricht? We vroegen het accountancystudenten en enkele accountants die hun hart volgden en hun leven over een heel andere boeg gooiden. En we richtten het vizier op een historische beroepsgenoot die zeker als idealist kon worden beschouwd: Theodore Limperg.
Een onmiskenbare verandering in de afgelopen decennia is de maatschappelijke opmars van vrouwen, ook in de accountancy. Bescheiden nog, althans in de top, maar een stap naar wat voor velen een ideaal is. IMF-president Christine Lagarde verzuchtte eens dat de wereld er anders zou hebben uitgezien als het niet Lehman Brothers maar Lehman Sisters was geweest. Het leek interessant om haar stelling eens voor te leggen aan enkele vrouwen in de top van grote accountantsorganisaties. Dat leidde echter tot de grootste verrassing bij het maken van dit nummer. Diverse interviewverzoeken stuitten op weigering of onoplosbare ‘agendaproblemen’. Begrippen als transparantie en cultuurverandering zijn duidelijk makkelijker uit te spreken dan in praktijk te brengen, zo blijkt weer eens. Maar misschien is dat wel inherent aan idealen.
En dan die cover. Vorige keer een lammetje, nu The Sound of Music. Als symbool voor een ideale en vrije wereld, met op de achtergrond de dreiging van boze machten en krachten - in de film het nazisme. Het is een iconisch beeld, dat de generaties overstijgt. Ook John Lennon en Yoko Ono tijdens hun Bed-In voor de wereldvrede, in het Amsterdamse Hilton, zijn overwogen. Maar we twijfelden of dat beeld voor alle lezers even bekend zou zijn. Sommige zaken zijn echt generatiegebonden.