Discussie Opinie

Accountant zijn vereist een topsportmentaliteit

Accountant zijn vraagt motivatie en uithoudingsvermogen. Hebben mensen nog wel de juiste mentaliteit om het vak uit te kunnen oefenen?

Richard Knops

In het debat van 30 maart 2022 is door de Tweede Kamer met minister Sigrid Kaag uitgebreid gesproken over het tekort aan accountants. "We moeten de opleiding aantrekkelijker maken" en "dit probleem speelt in meerdere belangrijke sectoren" stelt de minister. Eens, maar missen we niet een belangrijk punt? Hebben mensen tegenwoordig nog wel de juiste topsportmentaliteit om dit vak te beoefenen?

Als we aan topsport denken, denken we vaak aan sporters die sport beoefenen op het allerhoogste niveau en hiervoor betaald worden. Sport is hun nummer 1 passie en ze moeten heel veel dingen ervoor opgeven om dit niveau te bereiken en te behouden.

Vereist het zijn van accountant niet hetzelfde gedrag? Immers, je moet continue op de hoogte blijven van alle relevante wet- en regelgeving. Je moet mentaal vrijwel iedere werkweek in balans zijn en een goede fysieke conditie hebben om lange werkdagen te kunnen maken. Verder wordt van je verwacht dat je sociaal vaardig bent, een professioneel-kritische houding hebt en het beroep nooit in diskrediet brengt. Als je een fout maakt moet je voor een tuchtcommissie verschijnen en loop je het risico op schorsing, boete of uitschrijving. Je wordt in de media ook direct aangesproken op zo'n schandaal. Nogal een opgave, vind je niet?

De big four-kantoren hebben ongeveer zevenduizend vacatures openstaan op dit moment. Gezien de belangrijke rol binnen het maatschappelijk verkeer is dat buitengewoon zorgelijk. Uit het debat en de nieuwe wet blijkt dat we ons nu vooral gaan focussen op de audit quality indicators. We segmenteren hier de grote kantoren van het mkb. Is dit echter wel waar we ons nu op moeten richten? De cultuur wordt uiteindelijk bovenin vorm gegeven, maar als je in- en doorstroom continue onder druk staat, is het maar de grote vraag of je wel aan cultuurverandering toekomt.

Om het personeelsprobleem op te lossen vinden we het altijd fijn om te wijzen naar innovatie van processen en het creëren van een aantrekkelijke leeromgeving, maar zouden we niet gewoon eerlijk moeten zijn? Zijn de meeste mensen niet gewoonweg te ongemotiveerd voor een noodzakelijke bijdrage aan het accountantsvak? Zijn we niet te verwend?

Je zou een verplichte werkstage kunnen introduceren aan het begin van de opleiding en willen streven naar een optimale leeromgeving, maar ik denk eerder dat je een verplicht vak gericht op topsportmentaliteit moet introduceren. Topsporters kunnen namelijk vrijwel overal aan de slag, blijkt ook uit onderzoek. Uiteindelijk is dat wat je nodig hebt om te slagen in de praktijk.

In de War on Talent zijn we bereid ons leger van accountants te belonen met goede arbeidsvoorwaarden en te bewapenen met goed materiaal. Maar de grote vraag blijft wie bereid is met ons mee te vechten.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Richard Knops AA is als accountant werkzaam in het midden- en kleinbedrijf. Hij startte het initiatief 'Waarom ben ik accountant', om jonge mensen te overtuigen van de meerwaarde van het beroep en schrijft aan een boek over 'Gespreid Leiderschap binnen de Accountancy'.

10 reacties

Luc Quadackers

https://www.2doc.nl/documentaires/series/2doc/2017/juli/0-03-seconde.html

Tim Vink

Als ik lees wat dhr. Knops schrijft vraag ik me af waarom hij de AA titel heeft en niet de RA. Zou hij te ongemotiveerd zijn?

Op deze manier is het alsof een keuken kampioen divisie speler constateert dat eredivisie spelers te ongemotiveerd zijn.

De reden dat het vak leeg loopt is dat de oude generatie partners het liefst € 600.000 verdient en daarvoor bereid is de jonge garde, de kleine man, op te offeren met 70 uur p.w. voor € 3.100 bruto plus een peugeotje 206. Die tijden zijn gewoon voorbij, de jeugd is niet langer bereid om deel te nemen aan een piramide spel om ooit / misschien/ wellicht in de toekomst meer te verdienen.

Ik denk dat het goed is voor de verandering dat het vak nu even leegloopt. Alleen dan gaat er iets gebeuren

Jan Weezenberg

@Bart Bosman 12 april 2022

Geachte Heer Bosman,

U schrijft "Misschien moeten we eens kijken of de inhoud praktijkopleiding nog wel aansluit bij de behoefte van de student, en niet bij de vinkenmentaliteit die door de huidige inrichting gecreeerd wordt".
U kunt het ook van de andere kant bezien:
De Praktijkopleiding is geformuleerd door de Commissie Eindtermen Accountantsopleiding. een door de Staat ingestelde commissie.
De eindtermen worden in de Staatscourant gepubliceerd en zijn bindend voor de opleider(s)

Deze praktijkopleiding blijkt bij veel mensen met de vereiste Masterdiploma`s een dermate grote drempel te zijn, dat zij of niet inschrijven of tussentijds uitstappen

De aanbeveling zou dus moeten zijn:
Vraag CEA een oordeel te geven over het volgende:

Staat het verlies van zoveel talent voor het beroep in verhouding tot een betere "kwaliteit " van het werk van de doorzetters ?
Waarvan overigens een aantal na enkele jaren extra ervaring opdoen alsnog vertrekt.
Terloops: in de begroting van NBA 2022 zijn de kosten van de praktijkopleiding opgenomen voor 900.000 euro


Vriendelijke groet,
Jan Weezenberg


Jan Weezenberg

@Louis van Garderen 12 april 2022
Geachte Heer van Garderen
U schrijft :

"Het zou wel goed zijn als NBA zich wat meer hard maakt voor inzicht in de problemen "

Op 1 maart jl. was op deze website lezen

"Bij zijn verkiezing
presenteerde Douma

‘strategische uitdagingen’ voor de
accountancy:

* principes moeten weer leidend zijn

*de professioneel-kritische houding en forensische
vaardigheden moeten worden
versterkt,

*meer aandacht voor
ESG (Environmental, Social &
Governance),

* voorkom verwijtbaar falen en leer van fouten en ..............

*maak het beroep aantrekkelijker
voor jongeren.

Genoeg inzicht derhalve, maar nu nog vlg Ansoff "The trick is to make it
work "

Vriendelijke groet,
Jan Weezenberg

Louis van Garderen

@Alexander Vissers ik begrijp wat je zegt, maar het afschaffen van de controleplicht gaat niet helpen. Waar halen we al die samenstellers (aa of ra) die die jaarrekeningen conform 4410 kunnen samenstellen vandaan? Want die zijn er ook niet.

Louis van Garderen

Het zou wel goed zijn als NBA zich wat meer hard maakt voor inzicht in de problemen. Volgens mij is die 7000 een topje van een veel grotere ijsberg, waarbij het marketinggeweld van de grote kantoren meestal leidde tot relatief goede vervulling van de vacatures. De rest van de top30 schreeuwt moord en brand volgens mij. NBA hoort zoiets beter inzichtelijk te maken!

Alexander Vissers

Jaarverslaggeving is in de laatste decennia veel gecompliceerder geworden en daarmee ook de jaarrekeningcontrole, om maar niet te spreken van de beroepsregelgeving. Veel is volgens mij te winnen door de controleplicht voor een groot deel van de ondernemingen af te schaffen. Van een controleverklaring naar een samenstellingsverklaring scheelt een hoop. En met de NV-NOCLAR zal ook de samenstellende accountant op zijn tellen passen en niet de andere kant opkijken waardoor de waarde van de samenstellingsverklaring sterk in waarde stijgt. Nu krijgt een groot deel van de markt een te duur product met weinig extra toegevoegde waarde. In de samenstelpraktijk is met name veel tijdwinst door innoveren behaalt en nog te behalen. En ja , de mentaliteit van de "millenial" is een heel andere dan die van de "boomers". Die laatsten identificeerden zich met hun werk en accountants hadden een notoir lage levensverwachting. De millenials identificeren zich niet met hun werk, het is niet wie ze zijn maar wat ze doen, hun leven speelt zich daarnaast af. En dan is een tijdshorizon om accountant te worden wel heel erg lang, zeker als je je realiseert dat de meesten niet eens in het vak blijven en slechts enkelen ooit partner worden. Het is dus zeker een kwestie van mentaliteit maar ook van rationaliteit.

Frank van der Noll

Het heeft helemaal niets met motivatie te maken maar veel meer met de onaantrekkelijkheid van het beroep. De creativiteit en ruimte om zaken met cliënten op te lossen is in de tijd onder druk van compliance afgenomen. Je moet het leuk vinden om in een sterk juridiserende context te willen werken, veel financials willen dat niet. Ik kan dus prima voorstellen dat mensen andere keuzes maken en dat in een tijdgeest van nog meer aandacht voor de formele kant maakt dat het personeelstekort alleen maar groeit. Wie dat niet ziet, is niet erg aangehaakt in de praktijk van alle dag.

Bart Bosman

Ik zie in de praktijk, mijzelf inclusief, veel mensen uitstromen in de praktijkopleiding, of uberhaupt niet eens beginnen. Je moet wel ontzettend gemotiveerd zijn om 3 jaar aan eindeloos vinkjes zetten te doorstaan, terwijl je in een ander vak direct na je studie aan de slag kan. Misschien moeten we eens kijken of de inhoud praktijkopleiding nog wel aansluit bij de behoefte van de student, en niet bij de vinkenmentaliteit die door de huidige inrichting gecreeerd wordt.

Martijn de Kuiper

Uhmmmm, wacht even.

Ik ga een beetje terug in de tijd. Toen dingen als werkdruk of work/life balance vroeger ter sprake kwam waren dat altijd korte discussies. Partners riepen vrij snel ‘dat heb ik ook gedaan, het is nu eenmaal zo, je moet het ervoor over hebben’. En de mensen die dat het langst volhielden werden idd partner.

We zijn inmiddels 20 jaar verder, de accountantskantoren lopen blijkbaar leeg. En hier lees ik dat de oorzaak er wel eens in kan zitten dat men nu ‘niet de goede mentaliteit heeft’.

Nee Richard, de mentaliteit die jij omschrijft is out of date en al helemaal niet iets wat nastrevenswaardig is. Blijven meten met die oude maatstaven en bij de ‘jeugd’ het probleem leggen gaat je echt niet helpen dit probleem op te lossen. Pas als de huidige organisaties onderkennen dat de manier waarop zij hun toko aansturen dus dood is, ontstaat er ruimte. Maar hé, zo hebben we het zelf ook gedaan, dus dat moet goed zijn.

De huidige leiding en partners (ik generaliseer, ik weet het) blinkt uit in blijven hangen in het verleden en ‘niet besturen’. Dat zie je in dit probleem, hoe ze omgaan met toezicht, hoe ze omgaan met noodzakelijke veranderingen. Geen vooruitziende blik, geen beleid, reactief. En dan de paniekknop indrukken.

Als al die energie en dat geld van de mooie marketingcampagnes die ik de laatste tijd voorbij hoor komen nou eens geïnvesteerd worden in nieuwe businessmodellen waarin de medewerker en kwaliteit echt centraal staat.

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.