Dingen die niet meer nodig zijn
De accountant moet alleen maar meer werk verzetten. Joris Joppe doet daarom een aantal suggesties voor werkzaamheden die wat hem betreft niet meer nodig zijn.
Joris Joppe
In 2005 schreef ik, in het eerste enigszins stoffige kantoor van het toen nog prille Coney Accountants, de aanvraag voor onze Wta-vergunning; onder het overgangsregime. Toen deed je dat soort dingen nog zelf. Wta en aanverwante stukken lezen en aan de slag met dat kwaliteitshandboek.
Inmiddels is het aantal vergunninghouders meer dan gehalveerd ten opzichte van het aantal aanvragen (meer dan zevenhonderd) waar de AFM in haar eerste verslag van 2007 over rapporteerde. Daarvoor in de plaats kwam een grijze economie van toetsers, adviseurs, trainers, okb'ers, toezichthouders en compliance officers. Mensen die, een beetje zoals hockey-ouders op zaterdagmiddag, langs de zijlijn roepen hoe het spelletje moet worden gespeeld.
De werkzaamheden van accountants zijn er echter niet minder om geworden. Sterker nog, van dezelfde zijlijn wordt geroepen dat meer tijd moet worden besteed aan 'kwaliteit'. Aan fraudedetectie. Aan continuïteit. En je moet natuurlijk ook een beetje innoveren, want die accountants lopen hopeloos achter. Daarnaast besteed je de helft van je tijd aan werving, want wie moet al dat werk anders gaan doen?
Je zou bijna vergeten dat je tussen de bedrijven door ook nog gewoon de jaarrekening moet controleren. Wat mij betreft wordt het dan ook hoog tijd dat we de ouders aan de zijlijn en de spelers in het veld eens conceptueel bij elkaar brengen.
Je komt dan al snel op een variant van de aloude klassieker, het audit risk model:
De oplettende lezer signaleert de Q. Deze is gelijk aan het gedeelte van de audit capaciteit dat opgaat aan randverschijnselen, proefballonnetjes en zaken die noodzakelijk zijn om straks de meerdere lagen van dossierreview en toezicht soepel te laten verlopen.
De wiskundig onderlegde lezer heeft al begrepen dat elke roep om 'meer aandacht voor continuïteit' een negatief effect heeft op het audit risk. Is niet erg, als we ons dat maar realiseren. Het lijkt me dan ook goed om, naast alle nieuwe werkzaamheden, ook suggesties te doen voor dingen die niet meer nodig zijn. Ik doe vast een voorzetje:
- We stoppen met werk aan IT general controls (sorry NOREA). Niemand vindt het leuk en je bent eindeloos bezig met het wegredeneren van bevindingen. Daarnaast: ik heb in mijn leven zoveel debiteurenlijsten doorgeteld en nog nooit een verschil gevonden. Anekdotisch bewijs, maar het is tenminste iets.
- Liquide middelen houden we ook mee op. Ik weet dat die post bij Wirecard een beetje scheef zat, maar meestal gaat het goed. Ik vind dan ook mijn gelijk in bovengenoemde formule. Je kunt tenslotte niet alles signaleren.
- De fiscale positie stoppen we ook mee. Het zal allemaal best met die latente belastingen en zo, maar kennelijk is over de norm voor belastingen nog zoveel politieke discussie mogelijk dat we het toch nooit goed doen. Gewoon buiten het oordeel laten en de hete aardappel doorschuiven naar je fiscale collega's.
- Volledigheid van de omzet stoppen we ook per direct mee. Net als de geld-goederenbeweging. Ik weet: het maakt onze accountants uniek in de wereld, maar dat geeft op zich toch ook te denken? Allemaal franje!
Zomaar een paar opties die uiteraard worden weggewuifd door elke zichzelf respecterende accountant. Maar denk eens aan de auditpartner die binnenkort weer een bataljon young professionals te woord moet staan over werkdruk…. We moeten toch wat! Wellicht dan maar iedereen die aan de zijlijn staat ook het veld in sturen?