In het Internationaal Theater Amsterdam spraken organisatoren Antoinette Dijkhuizen en Endymion Struijs op 15 december 2023 met Gerko Tempelman, Margreeth Kloppenburg en Lars in 't Veld. Maar pas nadat 'huiszanger' Dave Dekker in het lied 'Mama' de vraag had opgeworpen "Zeg me hoe ik leven moet".

Intrinsieke motivatie

Gerko Tempelman, filosoof, theoloog en schrijver, verhaalde over zijn 'verzuilde' gereformeerde jeugd in Hardenberg en de schok die zijn studie theologie in Amsterdam daarna teweeg bracht. "Mijn kathedraal van zeker weten stortte in.' Anno nu, zeker met de opkomst van sociale media, lijkt het er meer en meer op dat je als mens "een verhaal moet vertellen om iemand te zijn", aldus Tempelman. "Wat vertel je aan de wereld over wie je bent?"

Daarbij gaat het steeds vaker over intrinsieke motivatie, zoals recent weer bleek uit de slotrapportage van de kwartiermakers. Dat veel professionals worstelen met langdurig verzuim door een burnout is niet verwonderlijk, meende Tempelman, want dat speelt eerder bij mensen die intrinsiek gemotiveerd zijn.

Beroepseer

Margreeth Kloppenburg heeft ook wel eens last van een "diep gevoel van zinloosheid", bekende zij. De auteur van het boek 'Artikel 5' over de beroepseer van accountants, sprak over beroepseer als "actief rekening houden met wat anderen van je werk kunnen verwachten". Het gaat beter met de beroepstrots van accountants, stelde zij, er worden andere woorden gebruikt dan voorheen, maar het beroep is er nog niet.

Kloppenburg betreurt dat de 'eer van de stand'  als "supernorm" is vervallen in de huidige gedrags- en beroepsregels voor accountants. "Alles gaat tegenwoordig over dilemma's. Als ik 's avonds moet kiezen tussen aardappels en pasta heb ik al een dilemma."

Aanjagersrol

Lars In 't Veld heeft als advocaat de Amsterdamse Zuidas recent ingeruild voor een eigen kantoor en richt zich veel op verslaggeving en accountants. Hij stelt dat accountants "eigenlijk verdraaid progressief zijn". Een debatplatform als Accountant.nl kent de advocatuur bijvoorbeeld niet. "Jullie mogen blij zijn met hoe de interne discussies in jullie beroep worden gevoerd."

'Jullie mogen blij zijn met hoe de interne discussies in jullie beroep worden gevoerd.'

Accountants zijn jarenlang bij incidenten en boekhoudschandalen de "kop van jut" geweest, aldus de advocaat, wat maakt dat er angst is voor aansprakelijkheidsrisico's. Maar ze zijn vaak verder in hun denken dan het conservatieve bedrijfsleven en moeten die aanjagersrol blijven vervullen, benadrukte hij.

Lidmaatschap zelf betalen

Dat de verandering in de sector langzaam gaat is niet vreemd, zo werd gesteld. "In veel accountantsorganisaties zit een managementlaag die niet veel voordeel heeft van verandering, dus die voelen weinig urgentie om daaraan mee te doen", aldus Kloppenburg. Zij pleitte ervoor dat NBA-leden hun eigen lidmaatschap betalen, in plaats van die kosten door hun kantoor te laten dragen. Dat zou ze meer betrokken kunnen maken bij hun beroepsorganisatie. "In de ledenvergadering beslist nu anderhalve man en een paardenkop over zaken die soms veel energie hebben gekost."

Volgens In 't Veld is het ambitieus om te denken dat een beroep in tien jaar tijd sterk kan veranderen. "We moeten beseffen dat verandering heel langzaam gaat. Iedereen heeft het over het klimaat, maar er zijn nog nooit zoveel studenten in het vliegtuig gestapt om een wereldreis te gaan maken."