Marc Schweppe

Het gebrek aan intrinsieke bereidheid tot veranderen van de sector is één van de elementen uit de slotrapportage van de kwartiermakers. Gespreksleider Gerrit Heijkoop vroeg de aanwezige NBA-leden om hun eigen veranderbereidheid aan te geven op een schaal van één tot vijf. Daar kwam een gemiddelde van 3,9 uit; veertig procent gaf zichzelf vier van de vijf sterren, 28 procent zelfs vijf sterren.

NBA-voorzitter Kris Douma schetste nog kort de uitkomsten van de slotrapportage van de kwartiermakers en van het rapport van de Expertgroep Educatie. De opdracht van die expertgroep was verstrekt door de kwartiermakers en de NBA samen en gericht op het beroepsprofiel, de inrichting van de opleiding en het onderwijsveld. Het rapport van de expertgroep bevat veel goede adviezen, maar nog wel "losse eindjes" , aldus Douma. Belangrijk is nu vooral om de snelheid erin te houden en aan de slag te gaan met de aanbevelingen.

Panelleden

Een groep van vijf vertegenwoordigers uit het beroep reageerde op het podium op de rapporten. Zo stelde Nuray Yildiz, namens de NBA Young Profs, zich te herkennen in de aanbevelingen, maar wel zorg te hebben over de toekomstige positie van de accountants in business. Iets dat heroverweging verdient, aldus Yildiz. Ook zou de NBA een kenniscentrum voor IT-toepassingen in het beroep moeten opzetten, om zo tools te ontwikkelen en ter implementatie aan te bieden.

Christiaan Portengen van de faculty Business & Management vroeg zich af of dit wellicht zijn "eerste en en gelijk ook laatste" ledenvergadering zou worden, als de positie van accountants in business ter discussie staat. Niet doen, vond hij, zeker vier van de vijf beginselen van alle accountants zijn ook van toepassing op AiB'ers. Liever ziet hij het samenvoegen van disciplines, een fusie met de RC's en RE's zou goed zijn. Ook pleitte hij voor stages in de opleiding, om binnen de keten meer onderling begrip te krijgen. Hij kreeg bijval vanuit de zaal: Vijftig procent van alle accountants wereldwijd is accountant in business, zo werd gesteld.

Karaktervorming

Endymion Struijs, vertegenwoordiger namens de faculty Ethiek Cultuur en Gedrag, wil graag vaart maken met een nieuw beroepsprofiel. De faculty heeft al voorwerk daarvoor gedaan, dus dat kan snel, meende hij. "Het beroep heeft behoefte aan structuur." Houding, gedrag en karaktervorming zijn heel belangrijk en moeten richting geven aan de permanente educatie, wat hem betreft.

Gerdien Vlot had als voorzitter van de Commissie MKB de rapporten met een "mkb-bril" gelezen. In de uitwerking ervan mag de mkb-praktijk niet worden vergeten, benadrukte zij. De adviezen van de expertgroep over de beroeps- en opleidingstitel kunnen mogelijk voor verwarring zorgen. "De markt heeft behoefte aan helderheid", aldus Vlot. "Het mkb is ook een specialisme, dat andere kennis en vaardigheden vraagt."

Bart Jonker, vertegenwoordiger van het Platform van reguliere vergunninghouders, gaf aan dat leden die de verwijten van de kwartiermakers over het gebrek aan veranderingsbereid niet herkennen die wellicht als "onaangenaam" ervaren. Maar het heeft geen zin daarin te blijven hangen. Het is nu zaak dat het beroep zelf gaat rapporteren over de voortgang van de opvolging van de aanbevelingen, maar dat betekent niet dat we die allemaal "klakkeloos" moeten overnemen, stelde Jonker.

Hij voorzag een verdere "explosie" in diensten van accountants als gevolg van duurzaamheidsrapportages vanuit de CSRD. Een "marktmonitor" zou kunnen helpen om te weten hoe groot de krapte op de markt is, bijvoorbeeld als moet worden besloten over toelating van buitenlandse accountants.

AQI's

De audit quality indicators, die door de kwartiermakers zijn benoemd en onderdeel zijn van de nieuwe Wet toekomst accountancysector, zijn volgens Jonker al "een gepasseerd station, daar moeten we dus mee aan de slag". Belangrijk is vooral dat ze goed gaan werken voor de markt. Ook Struijs vond de indicatoren passen bij het beroep.

De cultuur binnen het beroep kwam uiteindelijk niet echt meer aan bod, want dat "past niet in een paar minuten", vonden de panelleden. Yildiz benadrukte dat de NBA met haar cultuurprogramma ook niet alles kan oplossen, het is ook een zaak van de kantoren. Leiderschap is vooral belangrijk. "Vergeleken met tien jaar geleden is er al veel gedaan, maar we zijn er nog niet."

Volgens Vlot zijn we als accountants "knettertrots op de titel die ons verbindt, laten we het van daaruit samen beter doen".