Marc Schweppe

NBA-voorzitter Kris Douma, zelf oud-Tweede Kamerlid, vond het "mooi om te zien dat wat zich in de samenleving afspeelt, ook steeds meer op de agenda van onderneming en accountant staat". Hij was dan ook blij met de jonge accountants met politieke belangstelling die aan het debat wilden deelnemen.

De week van de Tweede Kamerverkiezingen (22 november) is voor het beroep een spannende week, aldus Douma, want de dag ervoor presenteren de Kwartiermakers toekomst accountancysector hun eindrapport over het beroep. En daags na de verkiezingen is de Accountantsdag. Hij wees de deelnemers vooraf nog even op het verschil tussen politici en accountants: "Politici mogen liegen en kunnen daarmee wegkomen." Maar liever benadrukte hij de overeenkomsten: "Beiden moeten een rechte rug hebben, om voor hun standpunten te staan."

Stellingen

Het verkiezingsdebat met de jonge accountants begon met enkele stellingen, waarop voor- en tegenstanders konden reageren. Zoals de stelling dat een accountant niet meer mag verdienen dan de Balkenendenorm, vanwege de publieke rol van de functie. "Waarom zouden we de overheid laten bepalen wat de controleur van een private onderneming mag verdienen?", zo werd in reactie op de stelling gezegd. Ook werd gevreesd voor een nog groter tekort aan accountants.

Moet je accountants wettelijk verbieden om bij hun voormalige werkgever terug te keren als zzp'er of consultant? "Bij de overheid ligt dat wellicht anders, maar accountantskantoren mogen zelf weten wat ze doen", vonden sommigen. En ook: "Het is ieders goed recht om flexibel te zijn en meer te verdienen, maar ook minder zekerheden te hebben." Tegelijk werd gewezen op de overschrijding van de norm van maximaal tien procent inhuurkrachten. Een wettelijk verbod is niet de oplossing, was het gevoel, maar "waarom loont het niet om in loondienst te blijven?" Opmerkelijk statement tijdens het debat: "Accountants zijn van nature niet superloyaal aan de organisatie waar ze werken."

Lagerhuis

In de 'Lagerhuisronde' kozen de deelnemende jonge accountants telkens een kant van de zaal, als voor- of tegenstander van een stelling. Zoals: Is het de taak van de overheid om het beroep aantrekkelijker te maken en het tekort aan accountants aan te pakken? De tegenstanders benadrukten dat dit geen taak van de overheid is, want "die kan zulke zaken niet voor elk beroep gaan regelen".

De voorstanders onderstreepten juist het maatschappelijk belang. Het tekort ontstaat door regeldruk en dus moeten we zinloze dingen schrappen; minder regeldruk vraagt om actief overheidsbeleid. "We moeten de 'Portugalroute' willen voorkomen", zo werd gesteld. Maar ook: "Het vak aantrekkelijk maken, dat moeten we echt zelf doen."

Acountants die adviseren over duurzaamheid, moeten zelf ook aantoonbaar duurzaam leven en werken, was een volgende stelling. De tegenstanders wezen op de balans tussen werk en privé en vonden dat je accountants niet kunt verbieden om na een jaar hard werken met het gezin op vliegvakantie te gaan. In elektrische auto's rijden is tegelijk niet zo'n punt, dat doen veel accountants al. De voorstanders vonden wel dat accountants een voorbeeldrol vervullen en zich dus ook privé netjes moeten gedragen. "Wees kritisch, we hebben in coronatijd gezien dat we minder kunnen reizen." Een deelnemer kon zich voorstellen dat het niet echt past om dagelijks van Amsterdam naar Eindhoven te reizen, om ASML te adviseren over hun CO2-uitstoot.

Duurzaamheidsinformatie

Ook het toetsen van duurzaamheidsinformatie kwam aan bod. Moeten ook anderen dan alleen accountants zulke informatie kunnen toetsen, zoals de Europese duurzaamheidsrichtlijn CSRD als optie geeft? Nee, vonden de tegenstanders, want dat vraagt om een passend raamwerk van wet- en regelgeving voor die andere deskundigen. "We moeten geen wildgroei aan deskundigen en verklaringen willen. Het gaat over toetsen aan een norm, dus kunnen wij dit ook." De voorstanders wezen op de krapte op de arbeidsmarkt en het gebrek aan kennis bij accountants op het terrein van duurzaamheid. "Je kunt niet opeens een slager een bakkerij laten runnen."

De BST-verkiezingspodcast besloot met een open discussie. De deelnemers aan de sessie waren politiek actief namens PvdA/GroenLinks, Volt, D66, de SP, het CDA, de ChristenUnie en de VVD. Het BST-debat is terug te luisteren via Spotify en Springcast en ook te bereiken via LinkedIn.