Dat elke accountant een wettelijke controleopdracht moet kunnen uitvoeren, gaat Jan-Pieter Bos een stap te ver. De toegevoegde waarde van elke accountant zit in integriteit.
Discussie ColumnNiet-certificeringsbevoegde integriteit is toegevoegde waarde
In november jl. publiceerden de Commissie MKB van de NBA, de SRA en Novaa samen een artikel, waarin wordt aangegeven dat de certificeringsbevoegdheid het DNA van de accountant is. Dit dient volgens hen de basis te zijn voor het beroepsprofiel. Hun mening is dat elke accountant weer certificeringsbevoegd van de opleiding moet komen, wat op het moment geen vereiste is voor de praktijkopleiding tot AA richting het mkb.
Ik vind dit een onuitvoerbaar idee. Om certificeringsbevoegdheid te behalen, moet je tijdens de praktijkopleiding wettelijke controleopdrachten uitvoeren. Veel van de AA-trainees werken bij regionale en kleinschalige kantoren, waar wettelijke controleopdrachten niet meer voorhanden zijn. Veel van deze kantoren hebben in de afgelopen jaren hun AFM-vergunning ingeleverd, zij richten zich op samenstellen en adviseren.
Het argument dat elke accountant certificeringsbevoegd moet zijn is "het beheersen en kunnen inzetten van controletechnieken en controlemiddelen, waardoor betrouwbaarheid en zekerheid wordt toegevoegd aan informatie die wordt gebruikt voor besluitvorming in het economisch verkeer". De auteurs koppelen de meerwaarde van de accountant aan controletechnieken. Elke accountant moet volgens hen een wettelijke controleopdracht kunnen uitvoeren. Ik ben het eens dat kennis van controletechnieken de basis vormt voor elke accountant, samen met kennis over AO/IB en externe verslaggeving. Maar dat elke accountant een wettelijke controleopdracht moet kunnen uitvoeren, gaat mij een stap te ver.
Waar bij mij de schoen wringt, is de extra last in de praktijkopleiding. AA-trainees moeten tijdens hun opleiding overige assurance-opdrachten uitvoeren. Deze trainees hebben al moeite om geschikte overige assurance-opdrachten te vinden voor hun opleiding. Een geschikte wettelijke controleopdracht vinden is nog lastiger. Er zijn uiteraard nog meer methoden om certificeringsbevoegdheid te behalen, zoals het uitvoeren van simulatie-opdrachten of het versoepelen van de eindtermen van de praktijkopleiding. Al deze oplossingen maken de praktijkopleiding naar mijn mening minder aantrekkelijk. En dat is zonde, want de huidige praktijkopleiding mkb wordt volgens mij erg gewaardeerd. Kijk maar naar de publicaties in de Staatscourant van nieuwe AA's die ingeschreven worden. Deze AA's hebben bijna allemaal geen certificeringsbevoegdheid.
Wat is dan wel de toegevoegde waarde van de niet-certificeringsbevoegde accountant? Wat mij betreft is de VGBA dé toegevoegde waarde van elke accountant. In de fundamentele beginselen onderscheidt de accountant zich van andere dienstverleners. Artikel 7 en 9 van de VGBA vermelden de toegevoegde waarde van de accountant. Hierin is opgenomen dat als de accountant in verband wordt gebracht met niet-integer handelen van anderen, of in verband wordt gebracht met niet-integere informatie, de accountant maatregelen neemt. Deze maatregelen zijn gericht op het beëindigen van het handelen, of het mededelen dat informatie niet integer is. Als dat niet kan, distantieert de accountant zich van dit handelen of van deze informatie. Een gebruiker ontleent hier waarde aan. Ook al geeft de accountant geen zekerheid, hij geeft vertrouwen omdat de accountant en dus zijn cliënt of informatie integer zijn. Dat is onze toegevoegde waarde en dat is de kern van ons beroep.
Ik heb alle begrip voor de zorg van de Commissie MKB, SRA en Novaa. Zij willen dat de mkb-accountant een volwaardige accountant is en blijft en die visie hebben we gemeenschappelijk. Maar ik denk dat de toegevoegde waarde zit in onze integriteit. Trainees een praktijkopleiding laten doorlopen waarbij ze opdrachten moeten uitvoeren die ze in de praktijk niet kunnen uitvoeren, is geen toegevoegde waarde. Dat zorgt voor demotivatie en een drempel om de praktijkopleiding te volgen. Maak duidelijk naar het maatschappelijk verkeer welke vakbekwaamheid de accountant heeft en wat het verschil is tussen de wel- en niet-certificeringsbevoegde accountants. En het belangrijkste: laat de niet-certificeringsbevoegde accountant in zijn waarde als integere mkb-adviseur.