Marjan Heemskerk

De inzet van AI houdt de gemoederen onder accountants bezig. Moeten we bang zijn om ons werk te 'verliezen' aan AI? Of kunnen we er juist profijt van hebben en inzetten waar mogelijk, vraagt Marjan Heemskerk zich af.

Discussie Column

We hebben straks allemaal geen werk meer door AI

Zet honderd accountants in een kamer, vraag ze naar hun mening over AI en de eventuele inzet van AI in hun werk en er komen honderd  verschillende meningen. Van volledig verbieden tot het zoveel mogelijk omarmen van deze technologie en alles daar tussenin.

Niet heel gek, het is een techniek waarvan we nog niet echt weten hoe we het kunnen gebruiken en wat de langetermijngevolgen zijn. Ook ten aanzien van onze privacy en de eigendomsrechten van wat geproduceerd is door AI.

Het resultaat is vervolgens ook dat er allerlei doemscenario's worden geschetst. Zo worden jonge mensen ontmoedigd om iets met financiën te gaan doen. Want: "Je hebt straks geen werk meer, dat wordt toch allemaal overgenomen door AI." Niet mijn woorden, maar onlangs wel gehoord op verjaardagen.

Ook influencers zijn bang hun werk kwijt te raken

Maar niet alleen in de accountancy speelt dit beeld. Ook in 'mijn' wereld van influencers is men bang voor de toekomst en hoe AI hun werk over gaat nemen. Er bestaan namelijk al levensechte, door AI gemaakte influencers.

Achter de schermen wordt daarbij door contentmakers een digitale influencer gemaakt. Content wordt gepubliceerd op social media kanalen zoals Instagram, TikTok en YouTube. Door het plaatsen van berichten wordt een fanbase opgebouwd. Net zo lang tot deze fanbase groot genoeg is, zodat het account interessant is voor bedrijven om mee samen te werken. Op die manier wordt geld verdiend door de makers. Niet anders dan bij een real life influencer.

Let wel: Het is vanaf het begin duidelijk dat het gaat om een door AI gemaakte influencer. Dat staat altijd duidelijk vermeld. Zoals bij dit account van Shudu, waar in haar bio staat The World’s First Digital Supermodel.

Voordeel voor de makers en bedrijven waarmee wordt samengewerkt, is dat je een digitale influencer alles kunt laten zeggen wat je wilt, zonder rekening te moeten houden met eisen of divagedrag van een echt mens van vlees en bloed. Toen dit algemeen bekend werd onder influencers, was de digitale wereld te klein. Ze waren massaal bang over een tijdje 'ontslagen' te worden en vervangen door robots.

Uiteindelijk valt het natuurlijk allemaal wel mee. De markt is groot genoeg. Bovendien zie je een, in mijn ogen goede, verschuiving naar meer authentieke content. Content die persoonlijk is en waarde toevoegt, in plaats van alleen maar mooie plaatjes. Ja, delen van het werk kunnen worden overgenomen door AI, maar dat zorgt er voor mij bijvoorbeeld alleen maar voor dat mijn werk inhoudelijk leuker en gevarieerder wordt. 

Toepassingen in de accountancy

Geldt dat dan ook voor de accountancy? Zoals ik er naar kijk wel. AI zorgt voor automatisering van standaardprocessen. Het bekijken of toelichtingen in de jaarrekeningen in overeenstemming zijn met de standaarden is heel snel gedaan door AI. En vaak nog nauwkeuriger ook dan wanneer een real life accountant na een lange werkdag van tien uur nog 'even' de toelichtingen moet controleren.

In plaats van ons druk te maken hoe we de ontwikkelingen kunnen tegenhouden, doe je er volgens mij juist goed aan accountants op te leiden om deze technieken te gebruiken. Het geven van de juiste prompts wordt alleen maar belangrijker. Evenals het kunnen verifiëren van de output.

Al met al denk ik dat AI het werk inhoudelijk juist leuker gaat maken. Net zoals ik in mijn werk meer inhoudelijke en authentieke berichten kan maken. Laat AI het saaie werk maar opknappen. Dan kun je het echte denkwerk aan de accountants overlaten. Het inzicht van jou als accountant wordt daarmee steeds belangrijker. En dat is toch wat we veel leuker vinden om te doen? Echt nadenken over oplossingen voor onze klanten?

Wat vindt u van deze column?

Reageer

Marjan Heemskerk is registeraccountant. Sinds 2016 blogt en vlogt ze als The Happy Financial over persoonlijke financiën en bespreekt thema's voor ondernemers in het mkb. Eerder werkte ze bij PwC, BDO en Witlox Van den Boomen.

Gerelateerd

6 reacties

Ron Heinen

Aansluitend op de eerdere discussies op dit platform over AI, zie bijvoorbeeld

https://www.accountant.nl/discussie/opinie/2023/10/accountant-moet-niet-blindvaren-op-ai/

is het wellicht ook interessant om

https://www.nature.com/articles/s41598-024-53303-w

te lezen. Zoals je ziet zijn de antwoorden van GPT-4 creatiever dan die van mensen.

Ron Heinen

Lezers van accountant.nl en mijn reacties weten hoe wij de AI-Systemen wiskundig bewijsbaar de baas blijven, zie bijvoorbeeld

https://www.accountant.nl/achtergrond/2023/4/het-einde-van-de-waarheid-op-zoek-naar-tegengif-2/

en ze weten ook dat het wiskundig bewezen is dat de huidige AI-systemen creatiever zijn dan mensen, zie mijn eerdere reacties bij het thema AI.

Voor bijvoorbeeld fraude detectie is het gebruiken van AI-Systemen erg handig.

Omdat deze AI-Systemen creatiever zijn dan mensen (die alle systemen en procedures kennen en deze dus bij het frauderen zo goed mogelijk proberen te ontwijken) zijn ze erg goed in het ontdekken van fraude (beter dan mensen).

Philip Elsas

Beste Alexander,

Natuurlijk komen er door 't gebruik van 't Audit Risk Model geen onvolledigheidsschandalen aan 't licht. Dat is immers 't paard achter de wagen. Dat betekent echter niet dat die schandalen er niet zijn. Kijk maar naar Valisure in de pharmaceutische industrie: (materiële?) onverantwoorde overwinsten gerealiseerd uit winstmaximalisatie door doorgeschoten kostprijsminimalisatie,
https://www.valisure.com/valisure-newsroom/valisure-department-of-defense-sign-agreement-for-testing-drug-quality

Om over global greenwashing nog maar te zwijgen.

En vroeger in NL operatie Schuimkraag en Goudtand.

Alexander Vissers

De meeste schandalen komen voort uit een combinatie van valse documenten en het tegelijkertijd negeren van red flags, van Parmalat tot Wirecard en AFS. Enron had ook helemaal niets met data te maken maar met off balance sheet constructies. Onder de veronderstelling dat het doel is schandalen eerder te ontdekken, en dat lijkt de publieke opvatting te zijn, is de professioneel kritische houding ten aanzien van de audit evidence zoals de EU het beschrijft de juiste insteek, ik weet niet of AI beter vervalsingen herkent dan accountants en een beter oordeel heeft over off balance sheet constructies. De rol van een accountant lijkt ook veel meer op die van een notaris: betrouwbare en deskundige getuige zijn. Ik zie in AI geen deskundige getuige.

Philip Elsas

Ja, Arnout je slaat de spijker op de kop! En we kunnen zelfs iets verder gaan, zoals ik ook al stelde op: https://www.linkedin.com/posts/pieterdekokra_accountants-deloitte-doen-volgend-jaar-alle-activity-7170807326440935424-AklX?utm_source=share&utm_medium=member_desktop

Door slimme automatisering (AI, Big Data, process mining, of hoe de trend ook mag heten) gaat al 't audit werk gebaseerd op volledige datasets er aan. Vroeg of laat. Vast staat dus: daar zit geen toekomst in. Althans niet voor human auditor.

Blijft over voor human intelligence: de volledigheidscontrole. Met normatief up-to-date completeness control kader per type of industry, à la Starreveld & Frielink. Onmogelijk om dit weg te programmeren. Unieke opportunity voor NL auditor om hier internationaal mee aan de haal te gaan. Want in 't buitenland moet de completeness assurance uit 't Audit Risk Model komen en daarvan zei Hans Blokdijk al onomwonden dat dat 'n rituele regendans is, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1099-1123.2004.00089.x

Internationale verlegging van zwaartepunt audit naar serious completeness assurance voor zowel opbrengstverantwoording als vervuilingsverantwoording (verzwegen en gedumpt afval, als voorraad met negatieve waarde) maakt 't audit werk waardevoller, relevanter, interessanter, effectiever en gegarandeerd toekomstbestendig.

Arnout van Kempen

Als AI zorgt voor het automatiseren van standaardprocessen, zoals je stelt, doet AI dus niets. Immers, het atuomatiseren van standaardprocessen is nu precies wat automatiseerders al doen sinds automatisering bestaat.

De belofte van AI, al dan niet realistisch, is nu net dat de automatisering (AI) overneemt wat NIET standaard is. Alles wat standaard is, is te beschrijven in een algoritme. Ik weet dat "algoritme" tegenwoordig ook al een besmette term is, maar het is niets anders dan een gestandaardiseerd (!!) stappenplan om een proces te doorlopen naar een gewenst resultaat.

En automatisering, in de "IT" betekenis, is niets anders dan een algoritme door de computer laten uitvoeren.

Kortom, wat je beschrijft heeft met AI weinig tot niets te maken, hooguit kan je constateren dat automatisering vandaag meer kan dan gisteren, en morgen weer meer zal kunnen.

Ik zou hopen dat accountants die zich met AI bezig houden met iets fundamentelere kennis aan de slag gaan dan "het geven van de juiste prompts". Dat is zoiets als wel een journaalpost kunnen schrijven, maar geen flauw idee hebben van wat die journaalpost in de context van een comptabel management informatiesysteem doet.

Is het nu niet juist de rol van accountants om te snappen wat er gebeurt tussen input en output? Leren bruikbare input te genereren lijkt me echt wat beperkt voor dit beroep.

Je laat het misverstand heel duidelijk zien als je zegt dat AI het saaie werk gaat doen, en het echte denkwerk bij accountants blijft. Nee, dat is dus niet wat AI is, dat is "gewone" automatisering. Als AI (artificial INTELLIGENCE) doet wat het pretendeert, dan neemt het nu juist het echte denkwerk over.

En dat is precies waarom mensen die zich er in verdiepen zelden heel enthousiast beweren dat AI al een operationeel verschijnsel is in ons vakgebied.

Gaat AI ooit echt AI worden? Vast. Wordt het werk dan leuker? Wellicht. Maar vandaag is dat wat we AI noemen vooral een verbluffend prettige user interface op Google.

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.