Pieter de Kok bezocht een congres in Silicon Valley over artificial intelligence voor de auditpraktijk en kwam terecht in het Accountancy 10.0-paradijs.

Discussie Column 14 juni 2023

TulpenmanAI

Ik was begin dit jaar uitgenodigd voor een 'AI Driven Audit Congres' in Silicon Valley. Op het moment dat ik de uitnodiging ontving zag ik de lijst van sprekers. Iedereen die ertoe doet in het huidige AI- en audit-landschap was uitgenodigd.

De locatie was ook bijzonder, Mountain View, Silicon Valley, California, het pittoreske technodorp net onder de wifi-rook van San Francisco. Was dat nu net ook het dorp waar ik in 2000 en 2001 op een exchange programma was voor een versnelling van mijn leercurve datamining in de audit.

De opzet van de conferentie ‘AI Driven Auditing 2023’ was geweldig; drie dagen lang alleen maar AI en auditors, elke deelnemer vooraf geselecteerd op basis van een AI-algoritme dat AI-gedreven auditors over heel de wereld twaalf maanden op LinkedIn heeft gevolgd. Alleen de echte AI-liefhebbers onder de auditors werden zo geselecteerd en uitgenodigd. Ik zie geweldige kansen voor AI in de audit; geen angst, alleen maar kansen.

Ik was niet de enige Nederlander. Sterker, ik begreep bij aankomst dat maar liefst 72 procent van de uitgenodigde gasten in de Nederlandse accountancy werkzaam was. Mountain View was daarom ook een beetje Nederlands aangekleed. Het AI-congres was op de campus van Google, op West Middlefieldroad. En langs de gehele Google Campus hingen Nederlandse vlaggen en waren, speciaal voor de Nederlanders, prachtige tulpenparken aangelegd.

"Welcome AI Auditors" in 3D-billboards van wel twintig meter hoog maakte het warme welkom compleet. Google is inclusief en diversiteit staat hoog op de agenda. Ook collega’s uit Pakistan, India, China, Taiwan (die zaten overigens gebroederlijk naast elkaar), Zuid-Korea en natuurlijk de VS waren aanwezig. Opvallend weinig collega’s uit de EU (wellicht te druk met ESG?).

Elke dag bestond uit acht sessies van een uur, met om het uur een geweldige keynote spreker en om het uur een live AI-workshop, waarin de meest geweldige AI-toepassingen in de audit werden gedemonstreerd door auditors die eruitzagen als de verstrooide professor Doc Brown uit Back to the Future, inclusief Virtual Reality Assistance brillen, High-Flow Algoritme Brain Chips connectoren en Hologram-proof outfits.

Ik was in het Accountancy 10.0-paradijs aangekomen. Na dertig jaar in de audit zag ik toekomst in het nu. De tijd van vooruitkijken en vergezichten is voorbij, de leuke NBA-werkgroepjes: allemaal niet meer nodig, de toekomst is hier en er is maar één uitdaging. Die uitdaging was de cliffhanger van het congres.

Elon Musk

De sessie waarin Elon Musk een auditor uit het publiek naar voren haalde en vroeg achter een bureau plaats te nemen was bizar indrukwekkend. Aan de ene kant van de bureautafel zat de cfo van TSMC, een van de grootste chipfabrikanten uit Taiwan (sprak Mandarijn), met een soort van wielrenhelm op. De collega uit het publiek was een Nederlandse accountant uit Lommel, net boven Someren. Vriendelijke dame. Ze kreeg een identieke helm op. Wat toen gebeurde, was niet te geloven.

Elon vroeg in het Engels aan de cfo om zijn ogen te sluiten, met zijn rechterpink aan iets wat op een airpod leek te tikken en zachtjes "auditor, join me" te fluisteren. De collega uit Lommel werd ook gevraagd haar ogen te sluiten en Elon vroeg haar "cfo, join me" te fluisteren.

Op grote schermen keken wij vanuit het publiek live mee en de woorden verschenen op het scherm. In de helmen zat een superchip die de neurale golven van de cfo en de auditor razendsnel synchroniseerde. Op schermen zag je twee rode lijnen die naar elkaar toebogen en na vier seconden trilden de grote schermen en knalde door de zaal “Connection made, connection made”.

Een ChatGPT5.0 input screen opende zich op de grote schermen en door alleen naar elkaar te kijken (met de ogen nog steeds dicht) werd in een paar minuten live een typische 'audit-kick-off' meeting uitgewerkt.

Waar wij in de audit nu nog een aantal dagen besteden aan Update Understanding The Business, Key-Risk Assessments, Fraud Indicators Review, Data-Extraction, Validation & Mapping: niet meer nodig going forward.

De cfo was – zo begrepen we later, na de uitleg van Elon – al verbonden met het datanetwerk van TSMC en transporteerde alle relevante datasets naar de collega uit Lommel via een neurale verbinding. 

De combinatie van harde data, soft control data profiling (nieuwe AI toepassing op basis van mining social behaviour cfo), de werkende generatieve AI-algoritmes, de rekenkracht van chips die de gedachten van de cfo ontsloten en koppelden aan de kick-off auditvragen van de collega uit Lommel, resulteerde in een volledig gedocumenteerde audit-kick-off meeting (met audit trail in ChatGPT5.0) in minder dan drie minuten!

Verbluffend resultaat. Gekwantificeerde, COS 315-proof, risk mapping data-velden (zowel gestructureerd als ongestructureerd), logisch geordend per key risk en bedrijfsproces en relevante transactiestroom uit de TSMC-jaarrekening. In drie talen (Engels, Mandarijn en Nederlands) mee te lezen op het scherm. De dataverbinding met het TSMC-datanetwerk was live en mooi om te zien dat de omzet van TSCM per seconde met bijna 25.000 dollar opliep. We keken live mee in de accounting van TSMC!

Vragen uit de zaal

Tijd voor vragen uit de zaal. Ik voelde mij klein. Zoveel AI- en auditkennis in de zaal. Daar zit je dan met maar dertig jaar simpele data-analyse en een beetje process mining-kennis, in een zaal voor echte liefhebbers en alleen maar AI-deskundigen. Ik zette mijzelf over mijn verlegenheid heen en vroeg Elon: "Do we still deed the human auditor?"

"Great question, great question", bulderde Elon, "let me tell you a story!" Hij vertelde dat hijzelf recent ook voor een AI Congres was uitgenodigd, georganiseerd door het ministerie van Defensie van de VS. Daar werden demonstraties gegeven door AI-drones die zijn geleerd zelf hun aanvalsdoelen te selecteren om die vervolgens te vernietigen. U weet, AI-algoritmes heb je in grofweg twee categorieën: supervised learning (een trainer kijkt mee; de externe accountant grijpt in) en unsupervised learning (het algoritme leert zelf; de zelflerende auditor).

Wat schetste Elon’s verbazing: de AI-drones die getraind waren, werden zo slim dat ze zich niet meer lieten stoppen door de instructeur achter de rode knop (om in te grijpen als een schoolbus in plaats van een tank werd aangevallen). Sterker nog, de AI-drone wilde aanvallen en in een simulatievlucht schakelde de drone eerst de instructeur uit en toen de schoolbus. Oeps, "that was crazy shit", voegde Elon subtiel toe aan zijn verhaal.

Terug naar mijn vraag: "Do we still need the human auditor?" Elon maakte natuurlijk een inkoppertje: "If you don’t want the audit algorithm to kill you, ensure it is a kind, friendly algorithm, truly supporting you, think of it as a tulip, it is a great nice flower, coloring your world, that how we need to see AI!"

Hoogtepunten

De dagen erna waren vol andere hoogtepunten. Zo werd ik getransformeerd in een AI-Hologram Auditor en zat niet ik, maar mijn virtuele me, plots in de boardroom van een echte cliënt in Nederland, vanuit Mountain View.

Als afscheidsgadget kreeg ik een Virtual Screen (een uitklapbaar scherm van glas, altijd wifi connected) met daarop, op basis van voorbeeld data-sets en getrainde AI-audit scripts, AI-gegeneerde auditbevindingen, ingevulde audit- en management letters.

Moe maar happy stapte ik terug in het vliegtuig; ik zag allemaal enthousiaste Nederlandse auditors op hun schermen bezig. TulpenmanAI vlucht naar huis.