Het oordeel van de accountant was nog nooit zo belangrijk. Vraag is of de accountant het juiste oordeel nog kan geven, aldus Jan Bouwens.
Discussie ColumnHet belang van het beoordelingsvermogen van de accountant
De notie 'oordeel' roept bij verschillende mensen steeds een andere betekenis op. Sommige mensen zullen verwijzen naar het rechtssysteem, met de onafhankelijke rechter als middelpunt die bewijsmateriaal in de context van de wet onderscheidt en vergelijkt en vervolgens een uitspraak doet. Voor andere mensen kan de term oordeel verwijzen naar waarden en normen die hun acties leiden en ook naar hoe anderen hun stelsel van waarden en normen toepassen of hoe de acties van mensen worden beoordeeld door hun leeftijdsgenoten. Sommigen gebruiken een supernorm of God als het ultieme referentiepunt.
Weer een andere groep mensen probeert economisch inzicht te krijgen in een verzameling bewijsmateriaal, om te beslissen of de boekhouding of financiële overzichten van een bedrijf waar zijn, in die zin dat er geen onwaarheden zijn. En eerlijk, in die zin dat het resultaat nauwkeurig de toestand weergeeft waarin het bedrijf zich bevindt.
Om tot dergelijke beslissingen te komen moet de accountant vaststellen of interne beheersingsmaatregelen aanwezig zijn en daarnaast toetsen of deze hebben gewerkt en hebben geleid tot de juiste waarderingen en classificering in de jaarrekening. Auditteams komen continue tot oordelen tijdens het controleproces en aan het einde van de controle bepaalt de managing partner welk ultiem oordeel aan de voorgelegde jaarrekening wordt verbonden. Al deze oordelen zijn gebaseerd op het bewijs dat werd verzameld.
Je zou je kunnen afvragen: wat is bewijs, in een tijdperk waarin deep fake echte mensen vervangt, alternatieve feiten als feiten worden gepresenteerd, machine learning codes zich vertalen in discriminerende AI en/of waar alternatieve feiten worden vergroot? Kunnen controlerend accountants deze gegevens vertrouwen? Zijn bedrijven zich voldoende bewust van de risico's die deze factoren met zich meebrengen? Kunnen we erop vertrouwen dat de auditor dat telefoontje pleegt? En in hoeverre plaatst het oordeel van de controlerend accountant dit in de positie van de rechter in juridische zin, of in de positie van de peer die een supernorm als referentiepunt gebruikt? Het is duidelijk dat de rol van oordelen van de controlerend accountant in het creëren van vertrouwen nog nooit zo belangrijk is geweest.
We hebben de net gehouden FAR-conferentie hieraan gewijd en we zijn hier nog lang niet over uitgesproken, want het wezen van het werk van de controlerend accountant wordt geraakt door de nieuwe ontwikkelingen. Leiden we accountants op die naar een supernorm kunnen oordelen?
Wat vindt u van deze column?
ReageerGerelateerd
Accountant JEX onthoudt zich van oordeel over jaarverslag
De accountant van het Rotterdamse uitzend- en softwarebedrijf JEX maakt zich zorgen over de toekomst van het bedrijf en onthoudt zich van oordeel over het jaarverslag...
Pheijffer: Kwestie rond onderwijscontroles Deloitte vraagt oordeel tuchtrechter
Dat accountants van Deloitte controledossiers van onderwijsinstellingen achteraf hebben aangepast in aanloop naar toetsing door de onderwijsinspectie, kan niet alleen...
FD: 'Deloitte-accountants overtraden beroepsregels bij onderwijscontroles'
Accountants van Deloitte overtraden hun beroepsregels door controledossiers van onderwijsinstellingen achteraf aan te passen, voorafgaand aan toetsing door de onderwijsinspectie....
Deloitte meldt afwijkingen bij onderwijscontroles in transparantieverslag
Deloitte maakt in het eigen transparantieverslag, dat eind september is verschenen, melding van een interne klokkenluider. Die heeft aandacht gevraagd voor mogelijke...
De legende van de kachelpook
Een accountant moet bij de controle van de jaarrekening niet alleen op zoek gaan naar bevestiging van de aangeleverde informatie, maar moet ook onderzoeken of die...