Pieter de Kok

Pieter de Kok komt bij van een recent Wild West-avontuur en hoe kantoren talenten van elkaar 'af-recruiten'. Het is wat het is, wellicht is het altijd zo geweest.

Discussie Column

Vissen in een vijver

Ik gun iedereen een plek met ultiem werkgeluk. Enige doorstroming in een team is goed, ook binnen mijn team, zeker als hiermee ruimte komt voor nieuwe inzichten en positivisme. Maar eerlijk is eerlijk, vertrek van mensen van wie je het niet ziet aankomen is ook pijnlijk; dat raakt je.

Maar goed, eigenlijk heb ik weinig te mopperen, ik heb een heerlijk gedreven team, wel uitkijkend naar het einde van busy season en naar teamversterking. Wat jammer blijft, zijn de 'gras is groener bij de buurman'-verhalen. Laat ieder kantoor het eerlijke verhaal vertellen. In deze markt, in deze setting, is er planningsdruk. Bij Coney, bij elk kantoor.
Ik zie rondom recruiting ook mooie voorbeelden en creatieve inspanningen, bijvoorbeeld bij mijn vrienden van Joinson&Spice. Leuke korte filmpjes op Linkedin. Prima, all in the open, geen vreemde capriolen.
Dat we inmiddels een zeer groot probleem hebben op de arbeidsmarkt is wel duidelijk. Met de rug tegen de planningsmuur staan de hekken open en is iedereen (weer) welkom in het beroep. Ook niet altijd verstandig. Het inflatiespook doemt op. 

De uitstroom door regel- en werkdruk is hoog. Op LinkedIn zie ik dagelijks mensen met tussen de zes en tachtig jaar werkervaring ons mooie beroep verlaten. Steeds meer vraag ik "waarom?" Het antwoord is altijd hetzelfde: werk- en regeldruk. We zouden eigenlijk met elk talent dat ons beroep verlaat een exitgesprek moeten hebben, in het bijzijn van de kwartiermakers, om ervan te leren.

Er wordt zeker hard gewerkt, maar we draaien geen nachtdiensten, we lopen niet beschermd in plastic rond om levens te redden voor een bescheiden salaris, noch springen we in brandende huizen of proberen we jonge mensen te overtuigen niet van een brug te springen.
Een ervaren registeraccountant verdient minimaal drie keer modaal, daar mag je af en toe best hard voor werken. Ook op de weg naar de titel toe. 
Wat betreft de golfbeweging: anders dan Covid nu (gelukkig), zitten we al vijf jaar op een piek. Ik vrees nog vijf jaar en ondertussen surfen we door, waarbij de gemotiveerde talenten in je team je het happy surfing feeling geven.

Ik begreep eerder deze week dat de AFM een zak geld heeft opgehaald in Den Haag, om in de droge vijver van medium en senior mensen te komen vissen, om het niet-oob toezichtsteam met dertig man uit te breiden. De vijver lijkt leeg en nog leger te worden. Om uit die vicieuze cirkel te komen en positief vooruit te kijken hebben we niet alleen meer instroom, maar ook andere instroom en betere instroom nodig.
Afgelopen weken heb ik met verschillende studenten en docenten gesproken, omdat die deels zoekende zijn naar verbinding met trends en aandachtsgebieden in werkveld en opleiding. In het land der blinden is éénoog koning, dus bellen ze mij. Prima, dus deel ik met deze groep mijn observaties. Dat vind ik leuk en geeft energie. Een korte bloemlezing van de sessies in de afgelopen maand mei, met deze positieve groep studenten en docenten:

  • Data-analyse en dashboarding in een mkb-praktijk: een groep van vier studenten onderzoekt aan welke randvoorwaarden opleiding en accountantskantoor moeten voldoen om handen en voeten te geven aan integratie van deze techniek binnen teams. Zowel studenten en docenten worstelen hiermee. Samen een 'praatplaat' gemaakt.
  • Green Assurance: een groep studenten in het zuiden des vaderlands heeft opdracht van hun eigen hbo gehad om te onderzoeken hoe green, data en assurance in een bestaand curriculum kunnen worden ingepast. Pieter weet (beetje) raad, aanpak gedeeld. To be continued.
  • Algoritmes onderzoeken: een docent uit Rotterdam wil vanaf het eerste jaar zijn studenten meenemen, hij wil ook dat collega-docenten enthousiast worden. Prachtig, mijn collega gaat een aantal free inspiratiecolleges geven.
  • In Utrecht werken studenten aan de vraag: welke communicatie skills zijn cruciaal anno 2030. Visualisatie meets mindfulness meets

Het mooiste gesprek had ik met een 25-jarige (werk) student. Over zijn thuissituatie, wat hij van zijn ouders had meegekregen, over de keuzes tussen een big four of een stage bij een kleiner kantoor. Over hoe hij wilde bijdragen, op zijn manier, om de wereld een stukje beter te maken. 

Met dit soort mensen in het beroep hebben we niet meer regel- en compliance nodig, geen overkill aan toezicht. Met dit soort positieve mensen, jong maar nu al volop reflecterend, ontstaat ruimte voor dialoog in teams rondom kwaliteit, innovatie en ambities. Dat is de kern van een succesvol team. Accountancy is een teamsport!

Ik gun het beroep een betere, diverse, getalenteerde, mooiere instroom van mensen met passie. De hekken dicht voor gelukzoekers binnen het beroep en minder druk op planningen. En ik gun ze in Den Haag een goed boekhoudsysteem; alles in het leven is relatief, zo blijkt.

Wat vindt u van deze column?

Reageer

Pieter de Kok is partner bij Coney Minds. Van 2010 tot en met 2014 was De Kok aanjager van vernieuwingsbeweging Tuacc.

Gerelateerd

15 reacties

Jan de Rooy

Misschien heeft het controle-vak ook veel van zijn attractiviteit verloren, doordat we steeds verder zijn opgeschoven in de richting van de absolute core van audit. Van wie krijgen we dan nu nog waardering? De NBA moet met een uitgebreide campagne moeite doen om onze waarde voor het voetlicht te brengen.

Vroeger konden accountants zich op beslissende momenten onderscheiden bij hun klant; bij een overname of een bedrijfsopvolging of de een of andere heikele situatie. Dan was er weer vele jaren waardering.

Later konden controlerende accountants hun cliënten nog helpen door advisering op het scheidsvlak tussen ‘wat nog net wel mag en wat niet mag’ in de regelgeving. Door het opschuiven naar een rol als hoeder van het publiek belang, is dat ook uit den boze. Daarover laten onze cliënten zich door andere professionals adviseren. Zowel vanuit intern als extern. En die krijgen wel waardering.

Geef ze dan eens ongelijk die goedbetaalde, maar te drukke, voortdurend de maat genomen accountants, die uiteindelijk besluiten uit te stromen.

Jules muis

Ja, er kunnen ook andere dan uitsluitend negatieve redenen zijn. Ik ben in 1994, 51 jaar oud, met theoretisch nog 10 gouden jaren in het vooruitzicht, met een opzeg termijn van 2 jaar....uit het beroep gestapt, dankbaar voor alle kansen die mijn maatschap me over decennia had gegeven, en nog wilde geven

Om de eenvoudige redenen dat de rest van mijn professioneel leven te voorspelbaar was geworden, en ik nog wel een ander avontuurtje wilde mee maken. Dat is, met
best een portie geluk, ook gelukt

Ik zal het niet iedereen aanbevelen, maar als je het avontuur niet meer ziet in je werk, maak dan nog eens een plons in het koude water, heel verfrissend.

Albert Bosch

@Marcel Scholte, ik sluit niet uit dat er meer oorzaken en redenen voor de uitstroom zijn naast te hoge werk-, en regeldruk.

Ik heb de afgelopen jaren meerdere accountants in opleiding begeleid met hun praktijk referaat. In het referaat werken ze een dilemma uit. Sommige van die dilemma’s vloeien voort uit het handelen van collega’s hoger in de hiërarchie. Een dilemma in die categorie doet wat met je gevoel van veiligheid en plezier op de werkvloer. Ik kan niets bewijzen, maar ik sluit niet uit dat dit ook een reden voor uitstroom is.

Alle accountants in opleiding en net ingeschreven accountants die herkennen wat ik hierboven schrijf raad ik aan niet alle accountantsorganisaties over één kam te scheren. Niet alle accountantsorganisaties zijn gelijk. Zelfs vestigingen van dezelfde accountantsorganisatie kunnen verschillen. Als jouw werkomgeving niet bij je past, overweeg dan eens een andere accountantsorganisatie in plaats van uit het vak te stromen. Er zijn veel accountants je voorgegaan die heel blij zijn met een overstap naar een andere accountantsorganisatie.

Bart Bosman

Misschien moeten 'we' realiseren dat met het jaar het werk steeds minder leuk wordt gemaakt. Zie te veel collega's afhaken die er simpelweg geen zin meer in hebben. Met hart voor de ideologie van de accountant, maar niet meer voor de praktische realiteit. Te veel zitten er met de gedachte '5 jaar door de zure appel heen bijten en dan het bedrijfsleven in'. Klaar met afgerekend worden op een onvolledige checklist, waar tegelijkertijd enige toegevoegde waarde voor de klant over het hoofd wordt gezien. Zelf ben ik ook gestart met de praktijkopleiding en snel (<1 _tmplitem="4" jaar) weer afgehaakt. Meer dan 100 eindtermen, een handleiding van 60+ pagina's, ga zo maar door. We weten allemaal dat afgevinkte checklists geen goed dossier maakt, maar waarom hebben we dan een 3 jarige checklist van de praktijkstage gemaakt? Misschien moeten we terug naar de essentie, van een dossier en van de opleiding en weg van de checklist mentaliteit. Dan wordt het beroep weer leuk voor de juniors/praktijkstagiairs die de toekomst moeten zijn.
~Bart, ex-praktijkstagiair. Nog steeds werkzaam in MKB/AA praktijk

Marcel Scholte

Wat ik mij afvraag is of de standaard motivatie om het externe beroep te verlaten, werk-, en regeldruk, wel de echte reden is?
Misschien dat het een of twee niveaus dieper ingaan op wat de echte achterliggende reden is verheldering kan brengen. Wat hopelijk tot beh0ud en meer instroom kan leiden.

Hoewel ik mij afvraag of dit niet allang is onderzocht....

Martin Koelewijn

uiteraard moest de zin zijn: Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan.

Martin Koelewijn

Het nadeel van oud worden is dat je over vroeger gaat praten. maar ook: kan praten.

Jan Wietsma schrijft dat we 9 op de 10 potentiele accountants kwijt raken.

Dat is altijd zo geweest. Het is een zwaar vak en daar hoort een zware opleiding bij.

Helaas is het echter ook zo, dat als de nood hoog is, men geneigd is de normen bij te stellen. Om minder mensen "kwijt te raken". Dit probleem krijg je dan later weer terug, maar dat zien we dan wel weer.

Hoedt u voor: "als het kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan".

Frans Kersten

Als oudere buiten de sector weet ik niet hoe het nu is, maar ik heb destijds de accountancy verlaten omdat het up-or-out model gold en er primair gekeken werd naar commerciële vaardigheden. Dat je inhoudelijk gericht was en graag met nieuwe dingen bezig was, dat telde niet. Daarvoor vervolgens binnen een DAD volop ruimte gekregen en veel zaken gedaan die toen nieuw waren.

Los daarvan moet het verhaal van regeldruk makkelijk te ontkrachten zijn. Die speelt overal. Mijn werkgever heeft te maken met 40-50 controles/audits/inspecties vanuit verschillende wet- en regelgeving. Of zoals 1 van de geïnterviewden tijdens de inventarisatie hiervan vertelde: laatst kregen we een opmerking van een ambtenaar omdat gebleken was dat de aansluiting van de olietank niet meer voldeed aan de laatste versie van de inmiddels gewijzigde norm XYZ ...
Ik heb zelf te maken met ca 7 wetten en aanvullende documenten die in soms afwijkende bewoordingen beschrijven hoe toestemming in de zorg moet worden toegepast. Daar wordt ook niemand vrolijk van.

Geniet van wat leuk en interessant is en accepteer dat niet alles zo kan zijn.

Jan Weezenberg

Geachte Heer Wietsma,
U schrijft:
"1 op de 10 die met de accountantsopleiding start, uiteindelijk ook in het register ingeschreven raakt"

Zie feiten en groeicijfers op deze website: daarvan kiest als extra dreun op de vuurpijl niet minder dan 2/3 voor indeling in de ledengroep Accountants in Business !

Sinds 2012 is het aantal RA`s in de ledengroep openbaar accountants vrijwel niet gegroeid, de schaarste wordt nu pas echt zichtbaar.

Bij NBA was ( en is helaas nog steeds) het begrip crisis management niet bekend.

Vriendelijke groet,
Jan Weezenberg




Jan Bouwens

Beste Pieter. We hebben inderdaad een offensief nodig om meer mensen voor de professie te werven. Ik doe mijn best binnen de UvA maar zie dat we meer mensen opleiden dan ooit, maar dat is nog altijd minder dan het aantal mensen waar vraag naar is. Het zou goed zijn om eens samen te zitten met de kantoren om te kijken hoe we meer mensen kunnen aantrekken.

Jan Wietsma

Een belangrijk aandachtspunt betreft ook de situatie dat mensen die aan de accountantsopleiding beginnen, deze ook afmaken. Gedurende de opleiding (theoretisch en praktijk) en stage haken nogal was potentiële accountants af. Alle arbeidsmarktcampagnes ten spijt. Van Jurroen Cluitmans heb ik wel eens begrepen dat slechts 1 op de 10 die met de accountantsopleiding start, uiteindelijk ook in het register ingeschreven raakt. De overige 9 raken we kwijt.

Erik Verhoeven

Laten we vooral de AFM helpen goede toezichthouders te vinden. We zijn immers gebaat bij goed toezicht. Dus geen vijver die leeg is maar een volle viswinkel.

Hakan Kocak

Goede bijdrage Pieter, daarom is het belangrijk dat accountantsorganisaties zich inspannen door te investeren, in te spannen en samenwerken om het ecosysteem van de vijver verbeteren. Zo zorgen we voor meer en verschillende soorten vis in de vijver.

Jan Weezenberg

@Hakan Kocak 1 juni 2021
Geachte Heer Kocak,
In mijn reactie naar de column schreef ik

"En alle roeptoeteraars laten weten dat het beter moet".
Daarmee wil ik beslist niet zeggen dat ik iedereen die gemotiveerd aangeeft dat het beter moet als roeptoeteraar beschouw.
Zo ook hier.

Met een enkele toevoeging aan Uw degelijke betoog:

Igor Ansoff beschreef in "Corporate Strategy" een prachtige aanpak voor het ontwerpen van een strategie op maat.

Met als cynische toevoeging: this was just a part of the solution, the real trick is to make it work.

En opnieuw schrijf ik "Zo ook hier ".

Vriendelijke groet,
Jan Weezenberg

Jan Weezenberg

Geachte Heer de Kok,
Misschien niet bij iedereen bekend: NBA heeft een heuse DENKTANK ARBEIDSMARKT !
Op 3 juni 2020 was een publicatie te lezen over een bijeenkomst van deze tank.
Onderwerp: wat vinden jullie van thuis werken.

Ik citeer mijn reactie van destijds:

"J. N. Weezenberg RA 9 juni 2020
Geachte Heer Bruins,
Het project is getiteld Inzicht in de arbeidsmarkt.

In mijn opvatting betekent dat
*Inzicht in de vraag naar de diensten van accountants in de komende vijf jaar
Met redelijk veel specificaties, bijv. controle oob, controle niet oob (overheid etc.), adviezen in ruime zin.
Verder: ontwikkeling van de techniek in de sector
Dit samen komt tot "functionele specificaties/eindtermen"

Dit alles met aantallen erbij.

*Daartegenover staat het verwachte aanbod (huidige populatie minus verwachte uitstroom) en dus de noodzakelijke instroom.

*En dan komt de vraag aan de werkgroep: kan de sector samen met opleiders aan de vraag voldoen ?
(zowel kwalitatief als kwantitatief)

*Gaan we dit in de volgende rapportering
tegenkomen ? "

Nooit meer iets gehoord of gezien......

De groei van aantal leden NBA bestaat voornamelijk uit Accountants in Business, over de sterk dalende inschrijvingen in 2020 wordt met geen gerept.

Gelukkig was er vandaag een mooi onderwerp bij Club Huis: oneerlijkheid komt altijd uit.

Groei AFM-toezicht
Leidt voor accountantsberoep
tot toekomst zonder uitzicht.

Europa voegt alsmaar nieuwe controle objecten toe (fraude, milieu) onze ministeries ontwerpen oncontroleerbare subsidie regelingen.

En alle roeptoeteraars laten weten dat het beter moet.

Vriendelijke groet,
Jan Weezenberg

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.