De NBA publiceerde op 5 maart een open brief, over de ondersteuning van ondernemers door de accountant. Bestuurslid Jan Wietsma legt uit waarom.

Discussie Column 08 maart 2021

De mkb-accountant als steun en toeverlaat

Voor de ondernemer is de accountant werkzaam in het midden- en kleinbedrijf een belangrijke sparringpartner, waarmee allerhande zaken over financiën en bedrijfsvoering worden overlegd.
Tegelijkertijd zorgt corona ervoor dat een aanzienlijk deel van de ondernemers geconfronteerd wordt met grote onzekerheden over het voortbestaan van de onderneming. Naar schatting gaat het om 25-40 procent van de ondernemers. Zeker voor ondernemers in de horeca, de evenementenbranche, de reissector, de retail en de toeleveranciers, geldt dat de toekomst uitermate ongewis is. Een deel van deze ondernemers probeert met de nodige inventiviteit nog te redden wat er te redden valt. Een ander deel van de ondernemers is murw geslagen en wacht af wat er komen gaat.

Als NBA maken wij ons ook zorgen over deze grote groep ondernemers. We willen onze leden in eerste instantie oproepen om een luisterend oor te bieden aan de ondernemer die grote problemen ervaart. De mentale druk is vaak immens en dan is het fijn dat er een accountant is die luistert en meedoet.

Breng de schuldpositie in kaart

Als NBA voeren we op dit moment regelmatig gesprekken met ministeries, de Belastingdienst, de KvK en MKB-Nederland, over de wijze waarop accountants deze ondernemers, die grote financiële problemen ervaren, kunnen ondersteunen. Uit deze gesprekken komt naar voren dat een groot deel van de zzp'ers en de ondernemers die actief zijn in het mkb, geen inzicht heeft in hun schuldpositie. Daardoor is het lastig in te schatten of een onderneming wel of niet levensvatbaar is, als de lockdown wordt opgeheven en er sprake is van een nieuw normaal. Maar het beperkte zicht op de schulden maakt het ook lastig om nieuw en adequaat beleid te maken. Reden waarom we alle accountants die de administratie voeren voor ondernemers, of aangiften omzetbelasting en loonheffing verzorgen, adviseren om in overleg te treden met die ondernemers, om samen inzicht te verkrijgen in de actuele schuldpositie.

Het gaat hierbij om het in kaart brengen van:

• het saldo van de uitgestelde belastingbetalingen
• het saldo van direct opeisbare financieringsverplichtingen
• het saldo van de achterstallige huurpenningen
• het saldo van achterstallige verzekeringspremies
• het saldo van achterstallige crediteurbetalingen.

Bespreek de alternatieven

Onderzoek en bespreek met de ondernemer of die in staat is om deze achterstanden weer in te lopen, als het business as usual is. Mocht dat niet het geval zijn, dan is het belangrijk om met de ondernemer vervolgstappen te verkennen om het bedrijf weer levensvatbaar te maken.

Deze bestaan uit onder ander uit:

• het verkennen van andere business- en verdienmodellen
• het in kaart brengen van de kansen die innovatie biedt
• de mogelijkheden om kosten te besparen
• de mogelijkheden om extra (overbruggings)financiering aan te trekken
• het gebruikmaken van de mogelijkheden die de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) biedt en daarvan afgeleid de Time Out Arrangement-regeling (TOA).

Mochten - delen van - de onderneming niet meer levensvatbaar te krijgen zijn, dan zult u als accountant het gesprek aan moeten gaan over het stoppen van een of alle bedrijfsactiviteiten.

Open brief en verplicht PE-thema

Omdat de NBA de vraagstukken rondom de continuïteit van het mkb uitermate relevant vindt, heeft zij in samenspraak met de Signaleringsraad een open brief geschreven aan MKB-Nederland, het kabinet en mkb-accountants, met het verzoek deze ook onder de aandacht van de ondernemers te brengen. Zo zijn die op de hoogte dat u het gesprek met hen aangaat.

Tegelijkertijd is er dit jaar extra aandacht nodig voor het (dis)continuïteitsvraagstuk bij het samenstellen, beoordelen en controleren van de jaarrekening over 2020. Reden waarom de NBA dit als verplicht PE-onderwerp (voor accountants die zich bezig houden met controles) dan wel PE-thema (voor samenstelaccountants en accountants in business) heeft aangewezen. Binnenkort is het definitieve curriculum beschikbaar. Maar als u zich al eerder in deze materie wilt verdiepen, dan past dat natuurlijk prima in de PE nieuwe stijl, zoals die sinds 1 januari 2021 geldt. 

Door nu al extra aandacht te besteden aan het continuïteitsvraagstuk, in de breedste zin des woords, laat u zien dat ook het mkb kan rekenen op zijn accountant.