Een eerdere column van Marcel Pheijffer over de samenwerking tussen accountantskantoren en advocaten zorgde voor Kamervragen. Of we 'advocountants' moeten willen is wat hem betreft een beleidsvraag.

Discussie Column 22 januari 2021

Advocountants: wenselijk of niet?

Mijn laatste FD-column ging over de samenwerking tussen accountants en advocaten onder hetzelfde dak binnen de grote accountantskantoren. Met ‘advocountants’ als koosnaam. Wat mij betreft een samenwerking die achterwege kan blijven. Althans bezien vanuit de toegevoegde waarde die een dergelijke samenwerking voor de werkzaamheden van het wettelijk gereguleerde deel van de accountantstak oplevert.
Gegeven de verboden, beperkingen en compliance-vereisten die in dat deel van de accountantsmarkt gelden, zullen de advocountants vermoedelijk niet eens beogen daar de samenwerking te zoeken. Voor hen ligt die samenwerking wellicht juist wel in het deel van hun praktijk dat niet is gereguleerd en waarin geen sprake is van AFM-toezicht. Het gaat dan om het deel van de mkb-praktijk waarin de accountant als ‘trusted advisor’ opereert en diens adviesdiensten via het multiservice-concept van de kantoren kan verrijken met het aanbod van juridische dienstverlening.

Bilateraal kreeg ik vooral positieve reacties op mijn FD-column. Daarbij werden kwalificaties als ‘bulls eye’, ‘scherp’, ‘raak’ en andere termen met gelijke betekenis en strekking gebezigd. Kwalificaties gehanteerd door mensen die niet binnen de openbare praktijk werkzaam zijn. En die zich irriteerden aan de ronkende kop in het FD waarin op de voorpagina de samenwerking tussen accountants en advocaten werd aangekondigd.
Maar ik kreeg bilateraal ook enkele reacties van bekenden binnen de grote kantoren, die inhoudelijk evenmin toegevoegde waarde zien in de samenwerking. Commercieel gezien hadden zij ook hun twijfels: op prijs is de strijd met de Zuidas advocatenkantoren wel aan te gaan, maar kwalitatief valt dat volgens hen nog maar te bezien.
Via de band kreeg ik ook wat kritiek op mijn stuk te verduren. Zo zou ik niet hebben begrepen dat het niet de bedoeling van de advocountants is zich te mengen in het gereguleerde deel van de markt. En waar het niet verboden is, mag het toch gewoon; dus wat is dan eigenlijk het probleem?

Ook zijn er inmiddels Kamervragen aan de ministers van Financiën en Rechtsbescherming gesteld over mijn FD-bijdrage. Of zij kennis hebben genomen van de column. Of zij het eens zijn met de kritiek op de samenwerking. Hoe het met de wetgeving ter zake zit en of zij samenwerking eventueel gaan verbieden.
De antwoorden lijken mij vrij voorspelbaar. Voor de gereguleerde markt zullen de ministers wijzen op de verboden en op de niet-gereguleerde markt zullen zij niet willen ingrijpen. Geen verbod – althans dat is mijn verwachting – derhalve op advocountants.

Maar als het niet verboden is en het dat ook niet gaat worden, nogmaals: wat is dan eigenlijk het probleem? Dat brengt mij bij de titel van de Kamervragen: De wenselijkheid van vermenging van accountancy en advocatuur.
Maatschappelijk gezien – of vanuit het publiek belang – gaat het bij wenselijkheid niet om het antwoord op de vraag of de propositie advocountant commercieel aantrekkelijk is. Wel gaat het om het antwoord op de vraag of de samenwerking gepaard gaat of kan gaan met ongewenste prikkels. Ook gaat het om de vraag of de uitbreiding van het multiservice-concept van de kantoren om uitbreiding of inperking vraagt. Om de vraag of een vermenging van verschillende culturen als positief of als negatief moet worden gezien.

De vraag naar de wenselijkheid hoeft niet door mij, noch door de ministers te worden gegeven. Het antwoord op deze vraag is beleidsmatig van aard en ligt bij de bestuurders en commissarissen van de grote kantoren: willen zij het signaal dat zij in woorden bezigen, ten aanzien van het veranderingsproces binnen hun organisatie en in de sector, ook daadwerkelijk omzetten in daden? That’s the question!