Het begrip 'soft skills' voelt voor Margreeth Kloppenburg al jaren alsof er een graat in de keel dwarszit.
Discussie ColumnNee, nee, geen 'soft skills'
Laat ik maar met de deur in huis vallen. De term soft skills heeft mij nooit kunnen bekoren en ik zou hem 't liefst, hier ter plekke en met uw welnemen, naar de 'schroothoop der weinig doordachte benamingen' verwijzen. Dat ligt naast het perceel 'vrij kansloze missies ondernomen door een columniste op Accountant.nl'.
Dat het begrip mij al jaren als een graat in de keel dwarszit, zit 'm natuurlijk vooral in de associaties met het woordje soft. Zoek voor de grap maar eens naar een goed Nederlands synoniem voor soft en huiver: buigzaam, clement, inschikkelijk, lankmoedig, meegaand, mild. Daarmee wil je als accountant volgens mij nou net niet worden geassocieerd, toch? Privé prima hoor, daar mag u van mij zo inschikkelijk, buigzaam en meegaand zijn als u maar wilt, wellicht ook prettig voor de directe omgeving stel ik mij zo voor, maar in uw vak als accountant lijkt me dat serieus af te raden.
Behalve deze ongewenste associaties met het woord soft, is het begrip soft skills verworden tot een containerbegrip en daarmee ook tot een bron van spraakverwarring met Babylonische proporties. Vraag wat iemand precies verstaat onder soft skills en doorgaans begint diegene wat zoekend te formuleren. De rode draad van de antwoorden is opgeteld zo'n beetje: "ja, omgaan met mensen", "nee, het gedrag van mensen!", "kunnen communiceren'. Mmm, oké, niet heel helder.
Ook hoor ik de term regelmatig uitgelegd met een andere term uit een vergelijkbare koker. "Ja, dat zijn skills zoals:
- Social skills
- Communication skills
- Listening skills
- Emotional skills
- Ethical skills
- Non-cognitive skills
- Essential skills
- Crucial skills
- 21st century skills.”
Of wat er maar hip is op dat moment. En misschien hoor ik u ook zeggen: "Ja, dat is het allemaal!" Maar dat is natuurlijk wat al te gemakkelijk.
Nu ben ik de laatste die een definitiekwestie wil starten op deze plek, want accountants zijn al decennialang zoet met wat audit quality nou is, ik ben me er net weer in aan het verdiepen, dus laten we die onzalige weg niet opgaan. Laten we het simpel houden.
Ook in het meest verse exemplaar (2019) van het Handbook of international educational pronouncements van de International Accounting Education Standards Board, dat ik kan vinden, staat het wat mij betreft namelijk nog steeds best helder:
Professional skills are the (a) intellectual, (b) interpersonal and communication, (c) personal, and (d) organizational skills that a professional accountant integrates with technical competence and professional values, ethics, and attitudes to demonstrate professional competence.
Professional skills dus. Of in plain Dutch: professionele vaardigheden. Dat is echt een prima parapluterm.