Henk Vlaming

"Met een eigen accountantskantoor kan ik het vak uitoefenen zoals ik denk dat het moet, met de volle aandacht voor de ondernemer, het dossier en de regels. Soms steek ik zoveel tijd in een klant dat het me geld kost. Maar de kwaliteit van mijn werk staat voorop, niet het streven naar winst. Ik neem mijn beroep als accountant serieus, inclusief de bijbehorende maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maak ik een fout, dan geldt het tuchtrecht en kan ik de gang naar Zwolle maken. En dat wil ik natuurlijk niet."

'De kwaliteit van mijn werk staat voorop.'

Ondanks die bevlogenheid was een eigen accountantskantoor niet echt een droom die uitkwam. Integendeel, werken in loondienst genoot Eveliens voorkeur. "Ik hou, net als de meeste accountants, meer van zekerheden en die heb je als ondernemer een stuk minder. Dat was ook al zo op de middelbare school, toen ik koos voor de opleiding accountancy. Die kon ik volgen in Den Haag, vlak bij waar ik woonde. Hoefde ik niet te reizen of in een andere stad op kamers te gaan. Dat scheelde tijd en geld."

Offer

Maar na meer dan een kwart eeuw in de accountancy bij uiteenlopende werkgevers brak het besef door dat haar professionele opvattingen vroegen om een offer in haar comfortzone. "Druk op de tarieven, minder tijd voor de klant, minder begeleiding van assistenten: Ik zag het bij steeds meer kantoren. Het halen van het budget ging soms boven de kwaliteit van het werk. Ik heb gezien hoe regels soms niet helemaal werden gevolgd, omdat een beslissing dan beter viel uit te leggen aan de klant. Of dat vanuit de conceptjaarrekening het risico op aansprakelijkheid werd ingeschat zonder dat het samensteldossier was beoordeeld. Toen is het idee ontstaan om voor mijzelf te beginnen."

Al op de middelbare school, bij haar eerste kennismaking met de accountancy, was ze geboeid door de inhoud van het vak. "Belastingregels waar je in kon duiken, contact met ondernemers, het is heel concreet, dit paste me goed. Eigenlijk had ik detailhandel willen studeren, maar als vijftienjarige puber had ik nauwelijks een idee van wat ik wilde worden. Pas nadat iemand mij wees op de opleiding accountancy, werd duidelijk dat dit mijn beroep zou worden. Cijfers, regels, ondernemers, fantastisch."

Samenstelpraktijk

In haar studententijd besefte ze dat samenstellen iets voor haar was. "Het is praktisch en je overziet het geheel. Je staat naast de ondernemers, soms letterlijk. Ze komen met praktische vragen, zoals of de business seat bij de voetbalclub aftrekbaar is en hoe om te gaan met btw bij een buitenlandse klant. Sta je als accountant echt voor ze open, dan komen ook andere vragen over bijvoorbeeld investeringen, personeel en financiële privézaken. Des te gemakkelijker wordt het om mee te denken en te adviseren."

'Het is praktisch en je overziet het geheel. Je staat naast de ondernemers, soms letterlijk.'

Tijdens een stage bij wat toen nog Ernst & Young heette, werd haar voorliefde voor de samenstelpraktijk steeds duidelijker. Nog voor haar examen ging ze er in dienst, de twee laatste vakken van haar opleiding accountancy aan de hogeschool rondde ze af in de avonduren. Ze ontdekte dat de audit niets voor haar was. "Vinkjes zetten, het aflopen van checklists, ik voelde me allesbehalve de onderzoeker die van alles ontdekte. Het totaaloverzicht ontbrak. Was ik met crediteuren bezig en had ik geen idee van de activa. Ik zag niet in hoe ik daar een ondernemer mee hielp."

'Verdiep je in de mens achter de cijfers en je gaat anders kijken naar de administratie.'

Bij haar eerste werkgever klom Evelien op tot relatiebeheerder die assistent-accountants kneedde in het vak. Later sloeg ze haar vleugels uit om bij andere werkgevers meer ervaring en kennis op te doen over de accountancy. "Ik werd steeds sterker in de vaktechniek, overal vond ik wat van en deelde de kennis graag. Assistent-accountants leerde ik dat ze moeten nadenken, in plaats van automatisch terug te grijpen naar het dossier van vorig jaar. Bel je de ondernemer alleen voor een zakelijke vraag, dan kom je er nooit achter of die droomt van een huis in Spanje en daardoor tot financiële risico's bereid is. Verdiep je in de mens achter de cijfers en je gaat anders kijken naar de administratie. In de mkb-praktijk kun je niet zonder."

Eigen kantoor

Het opzetten van een eigen kantoor was een grote stap, zo ervoer Evelien. Van alles moest ze regelen waar ze nooit bij stil had gestaan. "Softwarepakketten kiezen, een eigen rekeningschema inrichten, een kantooradministratie opzetten. Alles kost tijd en geld en dat zonder dat je inkomsten hebt. Ook de juiste waarnemer zoeken, een goede beroepsaansprakelijkheidsverzekering afsluiten en werkprogramma's ontwikkelen, alles om te voldoen aan de beroepsregels vanuit de NBA."

"Het eerste jaar heb ik het heel druk gehad om alles geregeld te krijgen. Ondernemerschap heb ik moeten leren, bijvoorbeeld dat je soms afscheid moet nemen van een klant. Of het bezoeken van netwerkbijeenkomsten en daarmee uitzoeken welke bij mij past. Evenementen waar het draait om handjes geven, visitekaartjes uitwisselen en praten over koetjes en kalfjes passen me niet."

'Ik maak mij hard voor bijeenkomsten waar éénpitters en kleine kantoren met elkaar kunnen sparren.'

Het enige gemis in een eenpersoonszaak is het sociale contact, merkt Evelien. Niemand om mee bij te praten, niemand om mee te sparren. Toen er een vacature kwam bij de Commissie MKB van de NBA gaf ze zich op. "Als iedereen maar aanneemt dat de NBA er alleen is voor de grotere kantoren, worden we als éénpitters nooit zichtbaar. Bij ons gaat het over andere zaken dan audits en controlestandaarden, daaraan moet we ook invulling geven. Ik maak mij hard voor bijeenkomsten waar éénpitters en kleine kantoren met elkaar kunnen sparren."

Vaktechniek, compliance, regelgeving, technologie, er zijn maar weinig accountants die hiervoor een eigen praktijk starten. Toch hoort dit erbij als je als accountant je eigen weg wilt gaan, zo is Eveliens overtuiging. "Want als dat goed is geregeld, kan ik met mijn vak bezig zijn zoals ik graag wil. Dan kan ik er zijn voor ondernemers die de accountant nodig hebben. Ja, soms ook de ondernemer die moeite heeft met de levensvatbaarheid van het bedrijf. Natuurlijk bouw ik bij zulke klanten zekerheden in, maar iemand moet ze helpen. Dat hoort ook tot de maatschappelijke verantwoordelijkheid van een accountant."