Accountant
NBA-platform voor accountants en financials
Overig
Magazine Podcast Dossiers Nieuwsbrief Contact
Home >Achtergrond> 2024 > 1 > Rondgang arbeidsmarkt: Accountantsopleiding en beroep moeten veranderen
Arbeidsmarkt

Rondgang arbeidsmarkt: Accountantsopleiding en beroep moeten veranderen

Leestijd van ongeveer 8 minuten 17 reacties

Accountantskantoren hebben al jaren moeite met het vinden van nieuwe accountants, omdat de aanwas bij de opleidingen daalt en te veel accountants de handdoek in de ring gooien. De opleiding en het beroep moeten veranderen, zodat het vak aantrekkelijk blijft voor alle generaties, zeggen de grote kantoren.

Björn Remmerswaal

De accountancysector staat voor grote opgaven met betrekking tot de toekomst van het beroep, zo blijkt uit een rondgang langs de grote accountantskantoren en de NBA. Kantoren luiden unaniem de noodklok over de aanwas van nieuwe accountants: die is te laag. In 2022 werd bij een eerdere rondgang al duidelijk dat niet alleen de krappe arbeidsmarkt, die nagenoeg alle sectoren teistert, daaraan ten grondslag ligt.

Arbeidsmarkt_900x590.jpg

Destijds constateerden de kantoren drie zorgwekkende trends: een afnemende aanwas vanuit de opleidingen, de verminderde populariteit van het partnermodel en accountants die steeds vaker de overstap maken naar het bedrijfsleven en ook vaker hun titel inleveren. Sinds 2022 is de situatie volgens de kantoren niet verbeterd.

En dat is niet alleen in Nederland aan de gang: ook in de VS maken kantoren zich zorgen over de aanwas en uitstroom van accountants. Het aantal studenten dat het Amerikaanse CPA-examen gaat afleggen, bereikte in 2022 het laagste punt in zeventien jaar. Enkele staten willen nu, tegen de wil in van de Amerikaanse beroepsorganisatie, de opleidingseisen versoepelen, zodat de opleiding niet langer vijf, maar vier jaar duurt.

Enthousiasmeren

Nederlandse kantoren doen er van alles aan om scholieren te enthousiasmeren voor een carrière als accountant. Maar dat is niet altijd even makkelijk, gezien de zwaarte van de opleiding en het imago van het beroep, dat te lijden heeft onder boekhoudschandalen en fraudegevallen. EY ziet de inspanningen op het gebied van recruitment "jaar over jaar" toenemen. "Daarnaast zien we een trend van minder natives die de opleiding volgen, meer mensen die de Nederlandse taal niet (goed) beheersen en met ESG zien we veel werk op ons afkomen."

'Steeds minder mensen kiezen voor het "accountancyvak pur sang.'

Flynth benadrukt dat er een flinke opgave ligt: "Er is een grote vraag naar accountancy- en auditprofessionals. Er is net als in 2022 meer werk dan capaciteit beschikbaar. Wat dat betreft hebben we als sector echt wat te doen in de aantrekkelijkheid van het vakgebied." Het kantoor heeft die handschoen ook opgepakt: "Flynth zet zich actief in voor het enthousiasmeren van scholieren en studenten voor het accountancyvak. Dat doen we onder meer door gastlessen te geven op middelbare scholen, deel te nemen aan evenementen op het gebied van studie- of beroepskeuze en het bieden van mogelijkheden tot omscholing."

PwC probeert de aantrekkelijkheid te vergroten door bijvoorbeeld in samenwerking met hogescholen minors aan te bieden en hiermee een praktijkgericht deel van de opleiding "op ons te nemen". Daarnaast verzorgt PwC met regelmaat gastcolleges. Mazars organiseert een zogenoemde Audit Experience, waarbij studenten drie dagen lang mogen ervaren hoe het is om accountant te zijn.

'Het is goed om ook serieus te kijken naar mensen met een andere studieachtergrond.'

BDO merkt op dat steeds minder mensen kiezen voor het "accountancyvak pur sang". Maar door de bredere ontwikkeling van het vakgebied ontstaan er wel andere mogelijkheden volgens het kantoor. "Ook atypische studies bevatten de juiste competenties die nodig zijn voor een carrière bij BDO. We bespreken dit regelmatig met hbo's en universiteiten en zijn actief op middelbare scholen om jongeren alvast enthousiast te maken voor het vakgebied en de dynamiek die het met zich meebrengt."

KPMG laat weten dat studenten die accountant willen worden, meteen bij KPMG mogen komen werken, ongeacht de vooropleiding, zolang er maar wel een financiële component in de opleiding zit. "Hierdoor trekken we bijvoorbeeld ook studenten aan die vanuit hele andere sectoren komen, zoals de Hotelschool." Baker Tilly kijkt ook verder: "Vroeger was bij nieuwe medewerkers een bedrijfseconomische achtergrond vanzelfsprekend, maar het is goed om ook serieus te kijken naar mensen met een andere studieachtergrond."

Verloop

Alle kantoren geven aan dat het behouden van mensen vanwege de krapte ook een topprioriteit is. Flynth vat dat mooi samen: "Retentie is het nieuwe werven." Daarvoor zetten alle kantoren de gebruikelijke wapens in: veel mogelijkheden om thuis te werken, flexibele werktijden, ontwikkelmogelijkheden, oog voor de juiste werk-privébalans en een goed salaris.

'Retentie is het nieuwe werven.'

KPMG heeft speciaal voor de werk-privébalans het zogenoemde PTO-programma (Predictability, Teaming and Open Communication) opgezet. "Waarbij we elke ochtend met het team in gesprek gaan over zaken als energiemanagement, werklocatie, taakverdeling en werktijden."

Over de grens

Inmiddels kijken de kantoren ook steeds vaker over de grens om capaciteitsproblemen op te lossen. PwC: "Het is uitdagend om genoeg Nederlandstalige accountants op de arbeidsmarkt te vinden. Dat zal op korte termijn niet veranderen. PwC werkt daarom met accountants van PwC uit andere landen van ons netwerk op onze controles."

'Het is uitdagend om genoeg Nederlandstalige accountants op de arbeidsmarkt te vinden.'

KPMG neemt ook "steeds meer" buitenlandse accountants aan, "maar de behoefte aan Nederlandstalige accountants blijft".

Ook Deloitte kijkt over de grens en pleit voor andere regels met betrekking tot hoe we in Nederland omgaan met internationale accountantstitels. "Er moet echt wat worden gedaan aan het eenvoudiger kunnen omzetten van de internationale accountantstitel naar de Nederlandse RA-titel. Veel medewerkers bij Deloitte zijn internationaal, uitstekend opgeleid, maar mogen met hun titel geen jaarrekening tekenen. Conversie is nu nog ingewikkeld en duurt lang."

De opleiding

Naast het enthousiasmeren van aankomende studenten, zijn de kantoren tegelijkertijd kritisch over de opleiding zelf. PwC vindt dat de sector ervoor moet zorgen dat de opleiding beter aansluit op wat er in de praktijk van een accountant wordt gevraagd. "Het beroep is door de jaren heen ontzettend veranderd en de opleiding past zich daarop aan met het stapelen van thema's zoals fraude en ESG. Als de prioriteit in kennis en vaardigheden van de accountant door de jaren heen anders komt te liggen, moet de opleiding daarin mee."

'Er moet echt wat worden gedaan aan het eenvoudiger kunnen omzetten van de internationale accountantstitel naar de Nederlandse RA-titel.'

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) wordt door bijna alle kantoren genoemd als een van de belangrijkste ontwikkelingen in het vakgebied. Deloitte: "De rol van de accountant wint de komende jaren aan maatschappelijke relevantie door ESG wet- en regelgeving en maakt ook dat het beroep breder wordt. We investeren veel in de ontwikkeling van onze mensen, maar ook in de ontwikkeling van opleiding en onderzoek."

Afgelopen jaar is er in de politiek ook het een en ander te doen geweest over de voertaal van colleges. Door colleges niet meer in het Engels aan te bieden, zou de toestroom van buitenlandse studenten moeten verminderen. Deloitte ziet dat als een negatieve ontwikkeling voor de accountancy: "De politieke discussie die wordt gevoerd om de colleges alleen nog maar in het Nederlands aan te bieden, vergroot de toegankelijkheid van de opleiding geenszins."

'We juichen de voorstellen om de opzet van de accountantsopleiding te veranderen toe.'

KPMG noemt enkele initiatieven waarmee zij zich actief mengen in hoe de opleiding van de toekomst eruitziet: "Het afgelopen jaar deden we mee aan meerdere werkgroepen over dit onderwerp, zoals een rondetafelgesprek met de Expertgroep Educatie, die hebben gerapporteerd aan de kwartiermakers. Ook is er vanuit de NBA een ESG-werkgroep (inclusief opleiding) waarin we meedenken met de invoering van de CSRD binnen de theoretische en praktijkopleiding. We volgen ook pilots zoals bij de VU (met college in één week in plaats van elke vrijdag) met veel interesse."

De expertgroep die KPMG noemt, pleit voor een basistitel voor alle accountants, waarna verdere specialisatie optioneel is en er diverse ontwikkelpaden zijn. Dat moet het 'stapelen' van thema's binnen het beroep oplossen. Baker Tilly geeft aan daar ook voorstander van te zijn: "We juichen de voorstellen om de opzet van de accountantsopleiding te veranderen toe. Aanpassing van lengte en inhoud kunnen de aantrekkelijkheid van het beroep vergroten."

De toekomst

Gevraagd naar hoe de arbeidsmarkt zich het komende jaar gaat ontwikkelen, zijn alle kantoren het erover eens dat de vraag naar accountants onverminderd hoog blijft. BDO denkt zelfs dat die zal toenemen: "Dat betekent dat we anders moeten kijken naar talent en innovatiever moeten worden in het aantrekken ervan." Dat wil het kantoor onder meer doen door steeds meer datagedreven te werken en ook te kijken naar talent over de grens.

Flynth verwacht door grote overnames en de actieve rol van private equity-partijen dat de arbeidsmarkt weerbarstig blijft de komende periode. "Voor Flynth biedt dit ook mogelijkheden op de arbeidsmarkt, omdat we in dat opzicht wat voorlopen op de markt, met de overname van accon en Astrium in 2022."

'ESG zou nog tot een positieve boost van de aanwas kunnen leiden.'

Ook artificiële intelligentie (AI) is niet aan de kantoren voorbijgegaan, als een tool die mogelijk wat verlichting kan geven. Deloitte: "We werken nauw samen met Universiteit Tilburg om nieuwe AI-toepassingen te ontwikkelen en we hebben binnen Deloitte onze eigen AI-tool ontwikkeld, die standaardwerkzaamheden deels overneemt. Het werk van onze accountants wordt daarmee interessanter en uitdagender en het verlaagt de werkdruk."

EY verwacht dat de arbeidsmarkt voor nieuwkomers zal stabiliseren, maar "met name bij werving van ervaren mensen blijft het moeilijk. ESG zou nog tot een positieve boost van de aanwas kunnen leiden". Ook Baker Tilly ziet ESG als mogelijk aspect dat het werk "aantrekkelijker maakt voor professionals".

Reactie NBA

De NBA zegt momenteel onderzoek te doen naar de in- en uitstroom. Daarnaast probeert de beroepsorganisatie op meerdere fronten al iets te doen aan de tekorten.

"We kijken daarbij naar het hele traject, van middelbare scholier tot ervaren accountants." Dat doet de NBA onder meer met de NBA Impact Challenge, waarmee ze de diversiteit en breedte van het beroep in een vroeg stadium aan jongeren willen laten zien. "Ook hebben we onlangs in Qompas, de profielkeuzetoets voor middelbare scholieren, het beroep accountant laten toevoegen. We hebben daarnaast honderdvijftig ambassadeurs, die over het beroep vertellen op scholen."

De NBA organiseert ook samen met accountantskantoren een hackathon op universiteiten, waarbij studenten aan de slag gaan met een uitdagende auditopdracht.

Op het gebied van de opleiding zelf verwijst de NBA naar het rapport van de Expertgroep Educatie. "De NBA neemt stappen om werk te maken van de adviezen in dat rapport. Het zogenoemde stapelen is een van de grote problemen in het beroep. De Expertgroep adviseert dat studenten beginnen met een opleiding tot basisaccountant en dan pas specialiseren, mits de student dat wil. Ook dat zal bijdragen aan de aantrekkelijkheid van het beroep."

PwC wijst ook op de tijd die het duurt voordat maatregelen effect hebben. "Het blijft uitdagend om Nederlandstalige accountants te vinden, dat zal op korte termijn niet veranderen. Om die aanwas te vergroten, is een deel van de oplossing om de opleiding aantrekkelijker te maken. Maar voordat dat positieve effect doorsijpelt naar de arbeidsmarkt, zijn we enkele jaren verder."

 

Reageer

Björn Remmerswaal is redacteur van Accountant.nl.

Gerelateerd

17 reacties

Mario van Buijtene

@Buijink: Dat maar zeer weinig studerenden voor accountant uiteindelijk wettelijk auditor worden is juist zorgelijk. Vandaar dat ik juist toejuich zoals in mijn betoog beschreven als Universiteiten de opleidingstitel Auditor gaan gebruiken en een aparte beroepsgroep voor Auditors zou daar beter op aansluiten dan is het beroepsprofiel in 3 woorden te formuleren: Onafhankelijk beweringen toetsen. Zie verder mijn betoog een voor een Auditor is echter een andere mind-set, opleiding en naar mijn mening ook een aparte beroepsgroep voor nodig. Auditors zijn meer dan hard nodig, en een aparte duidelijke opleiding en beroepsgroep zal naar mijn idee het vak Auditing leuker maken voor studenten, en geeft meer respect omdat deze groep dan zich duidelijk kan profileren als onafhankelijke auditor, wat heel wat anders is als Accountant-Adviseur of welke andere rol dan ook die een "accountant" kan vervullen.

Willem Buijink

@ van Buijtene.
Vooral de suggestie van een 'versmalling' van de namen van de BSc en de MSc tot 'auditing' is onverstandig, want 'te vroeg'. Voor de bijbehorende Executive Master die Gerard en ik voorstellen zou het wel kunnen. De afgestudeerden daarvan zullen allemaal wel als RA lid worden van de NBA. Maar: we weten dat minder dan de helft van hen uiteindelijk in de openbare praktijk zal werken, en maar een deel dààrvan wordt 'externe accountant' ('wettelijk auditor'). Zo bezien is ook 'versmalling' van de opleidingsnaam van de Executive Master niet nodig. In Groningen wordt Executive Master in Accountancy (gericht op NBA lidmaatschap) gebruikt: dat is passend.

Mario van Buijtene

Indien de universiteiten de titel gaan versmallen tot Auditor voor degene die controlerende (externe ) accountant willen worden juich ik juist toe. Dit kan ook aantrekkelijk zijn voor studenten die van audit houden, en deze studie willen volgen. Het beroepsprofiel is dan ook direct aan te geven namelijk Onafhankelijk beweringen toetsen. Voor de studies van degenen die niet controlerende auditors worden kan dan de titel accountant als opleidingstitel worden gehanteerd en hiermee worden legio functies bedoeld waardoor hiervoor geen eenduidig beroepsprofiel mogelijk is en voor studenten en het maatschappelijk verkeer ook onduidelijk kan zijn, de ene keer de accountant adviseur en de andere keer controleur. Dat kern van de auditor is dat hij onafhankelijk beweringen toetst en door deze titel apart in de opleiding te benoemen wordt de verwachtingskloof ook minder, de auditor krijgt meer respect want staat bekend als een onafhankelijke die beweringen toetst en wordt hierdoor niet meer vereenzelvigd met allerlei adviesfuncties die andere accountants uitvoeren etc. De opleiding tot algemeen accountant is dan ook wezenlijk anders en feitelijk moeilijk te combineren met die van onafhankelijke auditor. Ook de mindset van een auditor zal anders moeten zijn. Een auditor hoeft juist niet als conditie te nemen dat hij of zij a priori waarde zou moeten toevoegen omdat hij of zij juist zonder vooroordeel, en dus ook zonder deze conditie de beweringen onafhankelijk moet kunnen toetsen. een accountant-adviseur die geen beweringen onafhankelijk toetst heeft een hele andere beweegreden en wil zich mogelijk bewijzen doordat hij of zij waarde wilt toevoegen voor de klant en dat is wat anders dan al dan niet zekerheid toevoegen over een bewering van de opdrachtgever.

Willem Buijink

De Expertcommissie wil nog iets onaantrekkelijks. De commissie wil dat de universiteiten de opleiding titels versmallen' tot 'auditing' en 'auditor'. Het universitaire wetenschaps - en opleidingsgebied Accounting is veel breder dan 'auditing' alleen. Ook het werkterrein van universitair opgeleide accountants met een MSc, en ook met een additionele Executive Master, is veel breder. Versmalling tot 'auditing' is ook een onaantrekkelijk voorstel.

@ Donger: accounting, breed, is een wetenschappelijk onderzoeksgebied. Dus is het niet vreemd dat er op dat gebied universitaire opleidingen zijn (al heel lang), en die trekken studenten die later nuttig werk op accounting gebied doen.

Extra: wat wel vreemd is, is dat de RA (of AA) beroepstitel nodig is om bij de AFM als externe accountant geregistreerd te worden. Je zou verwachten dat de AFM naar opleidingstitels kijkt.

Willem Buijink

Over de aantrekkelijkheid van de accountant opleiding. De duur daarvan speelt mee.

@ Jan Bouwens: in de VS: voor het deelnemen aan het CPA examen is inderdaad universitaire vorming ter waarde van 150 studiepunten (300 Europese studiepunten (EC) nodig. Die 5 jaar universitaire studie (een Bachelor van 4 jaar, en dan vaak een Master van 1 jaar) moet een accounting en bedrijfseconomie accent hebben. In de VS gaan overigens stemmen op om de gevraagde universitaire vorming weer terug te brengen naar 120 studiepunten: 4 jaar: zoals het was in de jaren '80. Dat zou de aantrekkelijkheid ervan verhogen, is dan de verwachting.

Voor de universitaire accountant opleiding gericht op de RA beroepstitel in Nederland stelde Leen Paape's Expertcommissie recent een omvang van 360 EC voor: 6 jaar. Opgebouwd als volgt: 3 jaar BSc, 1 jaar MSc, en dan nog een 2 jarig post-MSc programma. Dat is een jaar langer dan in de VS. Dat is onnodig te lang en daardoor onaantrekkelijk.

Gerard Mertens en ik hebben hier 2 weken geleden een kortere Nederlandse universitaire accountant opleiding gesuggereerd, gericht op lidmaatschap als RA van de NBA, met een zwaarte van 300 EC (5 jaar). Bestaande uit 3 jaar BSc, 1 jaar MSc Accounting en 1 jaar Executive Master in Accountancy: alle drie geaccrediteerd door de NVAO. Aan de RUG bestaat deze opzet al. Die zou door de andere universitaire opleiders moeten worden overgenomen. De Executive Master kan gespreid gevolgd worden tijdens de praktijkopleiding. Door deze opzet valt deze hele opleiding ook, zo hoort het in Nederland, onder NVAO toezicht en onder regie van de universiteiten. Dat laatste is ook zoals het hoort.

Met de MSc Accounting kunnen ook andere Executive Masters op accounting terrein gevolgd worden, of kan in accounting functies aan het werk gegaan worden.

Jan Bouwens

@Mark. Je twijfelt aan de stelling dat academisch niveau helpt een betere controle te oplevert voor de gebruiker van de jaarrekening. Onderzoek laat zien dat accountants met een hoger IQ ook betere controles afleveren. Hier vind je het bewijs; IQ and Audit Quality: Do Smarter Auditors Deliver Better Audits?
Jenni Kallunki, Juha-Pekka Kallunki, Lasse Niemi, Henrik Nilsson, CAR, 2019
Natuurlijk zijn er accountants met een HBO-achtergrond die even goed zijn of beter dan een academicus. Zo werkt de wet van de grote getallen!

Je geeft aan dat auditing weinig promovendi aflevert. Dat heeft NIETS te maken met waar we hier over spreken. Bovendien is je stelling feitelijk onjuist. Afgelopen vrijdag zat een smaldeel onder leiding van Prof. Knechel in een klas. Dat waren er 8 van 16 die op dit moment in auditing promoveren. We voeren thans in Nederland meer dan 25 grote auditing projecten uit met academici in de accounting.

Zoals ik als eerder besprak, zijn we niet de zwaarste opleiding. In de USA, bijvoorbeeld liggen de eisen minstens even hoog of zelfs hoger: >6000 uur!

Jonge accountants spreken mee over de opleiding. Je hebt gelijk het programma mag zeker worden aangepast, maar dat heeft niets te maken met de zwaarte van het programma!

Mark Dongor

@Jan Bouwens,
Wie veronderstelt dat? En hoe ver moet je boven de stof staan? Ik heb accountants zonder wetenschappelijke titel op een sublieme manier audits zien draaien. Net zo goed als hun counterparts met wetenschappelijke titel. Naar mijn opvatting zit het allemaal achter de oren. Veel studenten nemen de horde van de wetenschappelijke titel voor lief om een accountantstitel te krijgen. Met de opgedane wetenschappelijke kennis wordt zeer weinig gedaan en nauwelijks bijgedragen aan de accountantswetenschap. Dat kan je al zien aan de geringe hoeveelheid promovendi die jullie afleveren. Dat op zich zelf moet al wat zeggen.

De opmerkingen van Van Luitgaarden laten precies zien waarom de opleiding maar moeilijk met haar tijd mee gaat. Ego en prestige. “Studenten zijn te licht (waarmee je naar mijn opvatting studenten letterlijk schoffeert), “de opleiding moet de zwaarste economische opleiding van de gehele wereld zijn (figuurlijk gesproken)”, “IFRS moet je kennen anders begrijp je de RJ niet” (m.a.w. als je kan stapelen, moet je dat vooral doen…alles om de opleiding prestige en aanzien te blijven geven, kennelijk maakt het niet uit dat het ten koste gaat van de instroom).

Ook het rapport van de expertgroep was naar mijn mening te vergelijken met oude wijn in nieuwe zakken. Er is heel veel opgeschreven maar feitelijk niets doorslaggevend gezegd. Ik zou zeggen geef de jonge accountants mede een stem m.b.t. welke veranderingen zij eventueel zouden aanbevelen. Zij komen immers net uit de schoolbanken en in combinatie met hun praktijkervaring kunnen zij een goede graadmeter vormen.

Alexander Vissers

@ Gabriël van de Luitgaarden:
Inderdaad dat is de NBA allemaal kwijtgeraakt. Wel is de opleiding zowel de theoretische als de praktijkopleiding sterk afhankelijk van de leden die zich in groten getale daar voor inzetten. Welbeschouwd is de NBA een vertaalbureau voor de ISA, een administrateur voor de toelating tot de praktijkopleiding en een examenbureau voor het praktijkexamen. Aangezien je daar moeilijk een organisatie voor kunt overeind houden zoekt de NBA allerlei buitenwettelijke bezigheden om de contributie op te maken. Expertgroep? Belanghebbende orgaan voor de beroepsreglementering? Raad voor toezicht?
En inderdaad de RvJ volgt braaf de IASB maar de wet verwijst niet naar de RvJ dus waarom dat gewicht toekennen aan de RvJ uitingen?
De opleiding (RA) is gericht op het geven van wettelijke verklaringen, minder dan 10% van de personen die aan de opleiding begint zal ooit een wettelijke verklaring afgeven, en als ze een verklaring afgeven is dat vele jaren na het afleggen van het examen. Dan is de verhouding zoek. Dus er worden teveel accountants opgeleid. De opleiding voor "niet certificerende AA accountants" moet geheel buiten het wettelijk kader van het beroep en het zoals Paul Stoele terecht opmerkte, het beroep verandert eigenlijk niet, het gereedschap wel. Maar veel belangrijker daar gaat Nederland helemaal niet over.

Gabriel van de Luitgaarden

Enkele observaties:

1. de universitaire opleiding is niet te zwaar; de studenten zijn te licht. Ooit is ons beroep begonnen als een groep superboekhouders die ervoor zorgden dat ze beter opgeleid waren dan de boekhouders en financieel directeuren die ze controleerden. Dat streven zijn we kwijtgeraakt. Je kunt als accountant niet goed controleren als je niet beter bent dan je opponenten.
2. Deze beroepsgroep is opgebouwd door privaatrechtelijk opgerichte beroepsorganisaties die zelf de opleiding verzorgden, hun eigen beroepsregels maakten en hun eigen tuchtrecht uitvoerden. Ook dat is het NBA allemaal kwijtgeraakt.
3. IFRS is noodzakelijke kennis voor iedere accountant. Ken je IFRS niet dan kun je de RJ niet goed begrijpen en toepassen..
4. Het accountantsberoep was ooit aantrekkelijk voor studenten omdat de RA opleiding de beste opleiding op financieel-management was. Grote ondernemingen stelden de RA opleiding als verplichting voor hogere financiële functies. Ook dat zijn we kwijtgeraakt. De RC opleiding is al decennia veel beter. Daardoor is de RA opleiding niet meer aantrekkelijk. Immers veel jongeren willen een opleiding waar je niet vastzit aan een bepaald beroep.

Jan Bouwens

@Mark. De reden dat een universitaire studie wordt vereist, is terug te voeren op het abstractie en denkvermogen dat wordt verondersteld.
Ik ben ooit opgeleid tot leraar aan de middelbare school en leerde VEEL meer dan ik de middelbare schoolleerlingen ooit moest overbrengen. Waarom? Omdat als je ver boven de stof staat, je veel beter kunt uitleggen hoe zaken in elkaar steken.
Zelfs als je de onderwerpen niet belangrijk vindt, gaat het er om dat je leert om met argumenten, kennis rondom regelgeving en kennis van wat er in de academie wordt gevonden over het onderwerp tot een opinie te komen omtrent het werk dat je moet doen of je de klant moet laten doen (door deze te overtuigen) om een verklaring verantwoord af te kunnen leggen.

Marc Schweppe, Accountant.nl

De redactie heeft de reactie van de 'Vrije accountant' verwijderd, wegens overtreding van regel 2 van de spelregels voor het debat op deze site: Reacties onder pseudoniem of een valse naam worden door de redactie verwijderd.

Mario van Buijtene

Er is een groot arbeidstekort en dat betekent dat iedereen feitelijk meer uren zou moeten maken om dat tekort in te lopen. In Nederland beweegt men andersom en begint men met work-life balance waardoor bij grote tekorten en tekort nog verder toeneemt omdat degene die in de accountancy en audit werken ook nog eens minder uren gaan maken. Ondanks dit grote tekort is menigeen voorstander om nog extra taken erbij te laten doen zoals limited assurance inzake CRSD en pleit de NBA ervoor om niet gebruik te maken van de Europese optie om andere beroepsgroepen hierin toe te laten inzake CRSD. Je kan natuurlijk makkelijk nagaan dat op deze manier het tekort alleen maar toe zal nemen. En CRSD is voor vele bedrijven een goed verdienmodel, maar er is nog te weinig aandacht voor het narratief, en het doel van CRSD.

Alexander Vissers

Er zijn ca 22.000 accountants in Nederland, daarvan minder dan ca 5000 werkzaam in de wettelijke controles. Dan is niet de opleiding het probleem. De instroom RA is meer dan 600 per jaar, er zijn 1700 externe accountants dan is de opleiding niet het probleem maar de doorlooptijd.

Mark Dongor

De opleiding is simpelweg gewoon te zwaar. Het stapelen van onderdelen en het verplicht invoeren van een wetenschappelijke mastertitel heeft het allemaal maar zwaarder en minder aantrekkelijk gemaakt. Ook is de praktijkstage helemaal kapotgestapeld met verplichtingen en ellenlange rapportages. Naar mijn opvatting is een opleiding tot basisaccountant een goed alternatief. En dat hoeft geen opleiding te zijn met een wetenschappelijke titel. Een HBO titel moet volstaan. Het zijn van accountant (controlerend dan wel samenstellend) is een ambacht. Laat het wetenschappelijk deel een keuze zijn. Zoals hoe het vroeger was. Wat ik ga zeggen zal helaas niet populair klinken, maar veel van de RA-studenten aan de universiteiten zullen goede accountants worden, maar heel veel van hun zijn in de kern geen wetenschappers en zullen dat ook niet worden.

Voorts kan de opleiding immers in zijn huidige vorm al worden opgedeeld. Waarom zou je verplicht IFRS moeten krijgen terwijl je als controlerend accountant enkel en alleen te maken hebt met de RJ en titel 9? IFRS is in mijn ogen dan juist een specialisatie. Hetzelfde geldt voor controles in complexe IT-omgevingen dan wel controles van listed companies (OOB’s). Dit zit nu allemaal in de standaardopleiding terwijl de gemiddelde controlerend accountant daar niet in werkt.

Jan Bouwens

Observatie:

In de USA word je als volgt accountant:

1. je hebt een afgeronde universitaire bachelor.
2. je krijgt vervolgens voor 150 credits college education (dat is drie jaartaken bestaande uit bijvoorbeeld een master met kopstudie);
3. je doet je slotexamen
4. je neemt praktijkstage.

Dat lijkt op het Nederlandse model. Ook in de USA ontstaat een tekort zoals bij ons. Ook daar ligt het volgens deskundigen aan de opleiding. Tja met zo veel bewijs in de hand moet het wel aan de opleiding liggen. Het zou goed zijn het NBA onderzoek af te wachten naar in en uitstroom. Vooral de uitstroom zal interessant zijn....Waarom stoppen studenten al voordat ze zelfs de praktijkstage voltooiden?
Stel je voor dat je tegen een aankomend arts zegt, ja de opleiding is te lang, laten we hem inkorten zodat je meteen na je master patiënten kunt opereren….

Alexander Vissers

@ Albert Bosch: Helemaal mee eens: de contractvrijheid van twee partijen wordt opzij gezet voor de vrijwillige keuze voor een notering aan een gereguleerde beurs. volkomen disproportioneel en dus tegen het Unierecht. Alleen maar om de NBA in een wet te krijgen. Ik begrijp ook niet hoe het de NBA gelukt is de Kwartiermakers zover te krijgen dat ze taken aan de NBA hebben toegedicht die helemaal niet bij de beroepsorganisatie passen. "De NBA neemt stappen om uitvoering te geven aan de adviezen in het rapport" is geen opleider, wel verantwoordelijk voor de toelating tot en het examen van de praktijkopleiding maar daar houdt het mee op. De inhoud is voor de EU, de wetgever, de CEA, de opleiding voor de Universiteiten en hogescholen en de praktijkopleiding voor de kantoren. Geen NBA. Hoezo expert groep? Expert in het roepen wat de NBA wil horen? Het beroep veranderen? Natuurlijk moet het beroep mee maar het beroep van wettelijk auditor blijft het wettelijk genormeerde beroep. Nee als er iets dringend moet veranderen is het de NBA, niet langer een beroepsorganisatie tegen accountants maar een beroepsorganisatie voor accountants.

Albert Bosch

In de recente Wijzigingswet Accountancy is een aanwijsbevoegdheid opgenomen. Er is vraag naar controlediensten en het aanbod is niet voldoende om aan die vraag te voldoen. Accountantsorganisaties hebben een vraag naar personeel, maar het aanbod is niet voldoende. Jammer dat in de Wijzigingswet Accountancy niet een aanwijsbevoegdheid is opgenomen voor het Ministerie van OC&W: kantoren die niet een voldoende nieuwe instroom komen, vragen OCW om één of meerdere HBO-/WO-studenten aan te wijzen om in dienst te treden bij het betreffende kantoor.

Ridicuul idee natuurlijk, zo’n aanwijsbevoegdheid…

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.

Relevantie Datum