Samengesteld door Joost van Buuren en Chris Knoops

Functiebeoordeling hangt af van methodiek

Anticiperen leidinggevenden in de beoordeling van het functioneren van ondergeschikten op de beoordelingsmethodiek om de uitkomsten naar wens te beïnvloeden? Ja, stellen de Nederlandse onderzoekers op grond van een experiment. De resultaten suggereren dat managers meer onderscheid maken tussen sterkere en zwakkere medewerkers, indien de beoordeling gebaseerd is op relatief meer accurate informatie èn indien er transparantie is over de beoordelingsuitkomsten. In het artikel bespreken de onderzoekers de implicaties van hun resultaten.

• Bol, J.C., Kramer, S., & Maas, V.S., & Hooghiemstra, R. (2017). How control system design affects performance evaluation compression: The role of information accuracy and outcome transparency. Accounting, Organizations and Society, 51(May): 64-73

Verhoging controlekwaliteit door toezicht

Leidt het toezicht door de PCAOB ook buiten Amerika tot een hogere controlekwaliteit? Ja, stelt de onderzoeker op grond van een vergelijking tussen bedrijven die gecontroleerd worden door accountants die wel respectievelijk niet onder de PCAOB-jurisdictie vallen. De onderzoeker stelt dat in geval van bedrijven die gecontroleerd worden door accountants die onder PCAOB-toezicht vallen, er een hogere kans is op going-concern-verklaringen en dat er vaker material weaknesses en restatements worden gerapporteerd. Het maakt voor de resultaten niet uit of er een lokale toezichthouder is of niet, het positieve PCAOB-effect is consistent, zo stelt de onderzoeker.

• Lamoreaux, P.T. (2016). Does PCAOB inspection access improve audit quality? An examination of foreign firms listed in the United States. Journal of Accounting and Economics, 61(2-3): 313-337

Kapitaalkosten lager in geval van big four

Heeft de keuze voor een accountantskantoor invloed op de hoogte van de kapitaalkosten van een bedrijf? Ja, stellen onderzoekers op grond van hun kwantitatieve onderzoek. De resultaten suggereren dat in geval van de controle door een big four, de kapitaalkosten dalen met gemiddeld 23 basispunten voor bedrijven buiten de Verenigde Staten en met gemiddeld 55 punten voor bedrijven uit de Verenigde Staten, ten opzichte van bedrijven die door de non-big four worden gecontroleerd.

• El Ghoul, S., Guedhami, O., & Pittman, J. (2016). Cross-country evidence on the importance of big four auditors to equity pricing: The mediating role of legal institutions. Accounting, Organizations and Society, 54(Oct.): 60-81

Zijn accountants conservatievere cfo's?

Maakt ervaring in de accountancy het verschil bij het functioneren als cfo? Ja, stellen onderzoekers op grond van een kwantitatieve studie. De resultaten van de studie suggereren dat cfo's met een accountantsachtergrond in het geval van bedrijven met een hoge groei, minder besteden aan R&D en minder gebruik maken van externe financiering. In het geval van bedrijven met een lage groei, realiseren cfo's met een accountantsachtergrond een hogere kostenefficiëntie.

• Hoitash, R., Hoitash, U., & Kurt, A.C. (2016). Do accountants make better chief financial officers? Journal of Accounting and Economics, 61(2-3): 414-432

Cultuurverandering accountantskantoren

Veel maatregelen om het maatschappelijk vertrouwen in de beroepsgroep van accountants te herstellen zijn gericht op cultuurverandering. De auteurs geven een samenvatting van wetenschappelijke inzichten betreffende de cultuur, de gedragscode, het voorbeeldgedrag, de monitoring van prestaties en de beoordeling, beloning en sanctionering van medewerkers. De gepresenteerde inzichten bieden handreikingen voor de wijze waarop de maatregelen het beste kunnen worden uitgevoerd. Daarbij dient altijd rekening te worden gehouden met de specifieke context van het betrokken kantoor.

• Millenaar, J.L., Vernooij, C.M., Westhof, J., Emmerik, J.L.P. van, Huijsmans, A., & Have, W.D. ten (2017). Realiseren van gedragsverandering in de accountancy. Wat leert de wetenschap ons over de maatregelen die de beroepsgroep treft? MAB, 91(3-4): 70-77

Waardering vastgoed

Waardering van vastgoed is van belang bij een voorgenomen vastgoedtransactie, maar ook zonder dat een transactie is voorzien kan vastgoedwaardering aan de orde zijn bij het opmaken van een jaarrekening en bij het doen van fiscale aangiften. De auteurs geven een overzicht van de verschillende grondslagen die van toepassing zijn voor vastgoed in eigen gebruik en voor vastgoedbeleggingen. Ook wordt ingegaan op de rol van taxaties. De wet- en regelgeving en theoretische beschouwingen worden aangevuld met de resultaten van een exploratief onderzoek, dat vooral gericht is op de rol van de mkb-accountant.

• Hoogendoorn, M.N., Rijsenbilt, J.A., Stout, A.B.M., & Vos, N.A. de (2017). Vastgoedwaardering in het MKB en de rol van de mkb-accountant. MAB, 91(3-4): 78-89

Management control

Het management control-raamwerk Levers of Control (LOC) van Robert Simons uit 1995 is invloedrijk gebleken, maar er is ook kritiek. De praktijk kan bij het ontwerpen van een Management Control Systeem veel bruikbare elementen ontlenen aan de Levers of Control (LOC) van Robert Simons. De auteurs bespreken de essentie van de LOC en laten zien waar de benadering nog ruimte biedt voor verbetering als het gaat om de praktische invulling en de toepasbaarheid.

• Koekoek, W.M., & Corbey, M.H. (2017). Leve Simons’ levers? Een literatuurstudie naar kritiek op Levers of Control. MAB, 91(3-4): 96-102