Tekst: Joost van Buuren en Chris Knoops

Problemen met monetary-unit sampling

Hoe betrouwbaar zijn steekproeven die zijn gebaseerd op geldwaarde, de zogenaamde monetary-unit sampling (MUS)? De onderzoekers stellen dat MUS gevoelig is voor de samenstelling van de onderliggende populatie en tot een onbetrouwbare trekking van posten kan leiden. MUS blijkt gevoelig voor een korte steekproefinterval-breedte en voor de omvang van posten. De onderzoekers adviseren om alternatieve steekproefselectiemethoden te gebruiken in plaats van MUS.

• Hoogduin, L.A., Hall, T.W., Tsay, J.J., & Pierce, B.J. (2015). Does systematic selection lead to unreliable risk assessments in monetary-unit sampling applications? Auditing: A Journal Of Practice & Theory, 34(4): 85-1070

Partner maakt het verschil op kapitaalmarkten

Wat is de toegevoegde waarde voor de kapitaalmarkt van het rapporteren van de partnernaam in aanvulling op de naam van het controlerend accountantskantoor? Gebruikmakend van gegevens uit Taiwan stellen onderzoekers dat goed bekend staande partners geloofwaardiger zijn voor de kapitaalmarkt. Enerzijds blijkt dit volgens de onderzoekers door een significant hogere reactie van de kapitaalmarkten op de bedrijfsresultaten en anderzijds door betere contractvoorwaarden bij het afsluiten van leningen bij klanten van goed bekend bestaande partners.

• Aobdia, D., Lin, C., & Petacchi, R. (2015). Capital market consequences of audit partner quality. The Accounting Review, 90(6): 2143-2176

Conservatisme goed voor herstel

Is conservatief verslaggeven goed voor bedrijven? Uit een onderzoek naar het breken van kredietvoorwaarden en wanbetalingen, blijkt dat bedrijven die conservatieve financiële verslaggeving toepassen, zich vaker weten te herstellen. Verder blijkt dat conservatieve verslaggeving geassocieerd is met kortere hersteltermijnen en een hogere kans om weer uit de faillissmentsproblemen te geraken.

• Donovan, J., Frankel, R.M., & Martin, X. (2015). Accounting conservatism and creditor recovery rate. The Accounting Review, 90(6): 2267-2303

Specialisatie leidt tot lagere controlekosten

Worden de efficiëntievoordelen vanwege specialisatie van de accountantsorganisatie ook doorgegeven aan de cliënten? Onderzoekers stellen op grond van Amerikaanse gegevens dat dit het geval is. Zij onderzochten vergelijkbare bedrijven en vonden dat de branchespecialist lagere controlekosten in rekening brengt dan niet-gespecialiseerde accountants.

• Cairney, T.D., & Stewart, E.G. (2015). Audit fees and client industry homogeneity. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 34(4): 33-57

Social return on investment

Vanuit de samenleving is er een toenemende vraag naar verantwoording door ondernemingen op het vlak van sociale, economische en milieueffecten van het ondernemen. Dit heeft geleid tot initiatieven zoals integrated reporting en corpoate social responsibility (CSR). Maar op het niveau van de investeringen ligt de nadruk nog steeds van de traditionele investeringsselectietechnieken, zoals de nettocontantewaarde, op kwantificeerbare, toekomstige kasstromen na belasting. Sociale gevolgen en milieueffecten van het investeringsproject worden vaak niet in de berekening meegenomen omdat deze over het algemeen moeilijk te kwantificeren zijn. Social return on investment (SROI) is een investeringsselectietechniek waarbij expliciet sociale en milieueffecten van de investering bij de beoordeling worden meegewogen. In dit artikel wordt SROI besproken en beoordeeld. Op basis van literatuuronderzoek en interviews met vier experts wordt geconcludeerd dat SROI sterke punten heeft, maar dat er wel ruimte is voor verbetering.

• Ortega Maldonado, M., & Corbey, M.H. (2016). Social Return on Investment (SROI): a review of the technique. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 90(3): 80-87

Mkb: van bankfinanciering naar meer marktfinanciering

De auteurs stellen dat de financierbaarheid van het mkb in Nederland een zorgenkind is, temeer omdat door ontoereikende financiering de economische groei kan stagneren. Banken hebben een belangrijke positie als aanbieder van vreemd vermogen voor het mkb. Bij afnemende beschikbaarheid van bankfinanciering, bijvoorbeeld door een (banken)crisis, zijn substituten voor bankkrediet voor het mkb beperkt beschikbaar. Mkb-ondernemingen hebben geen toegang tot de openbare financiële markten, en een onderhandse markt voor vreemd vermogen ontbreekt. Overheidsmaatregelen gericht op het opbouwen van eigen vermogen, ter vervanging van de prikkels voor prudent gedrag van bankmonitoring, faciliteren zodanig een overschakeling van bank- naar meer marktfinanciering. Maatregelen als het verminderen van de fiscale stimulans van schuldinstrumenten, het Europees harmoniseren van faillissementswetgeving en investeerdersbescherming, en een centraal kredietregister dragen daaraan bij. Het overheidsinstrumentarium voorziet vooral in het wegnemen van knelpunten rondom bancaire kredietverlening, maar zou eigenlijk meer gericht moeten zijn op het versterken van het eigen vermogen om het palet aan financieringsvormen uit te breiden naar meer marktgeoriënteerde financiering.

• Bijlsma, M., Veldhuizen, S. van, & Vogt, B. (2016). Naar meer niet-bancaire financieringsbronnen voor het mkb. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 90(3): 88-96