De nummers één en twee zijn dezelfde als vorig jaar, maar hebben wel stuivertje gewisseld. René Hooft Graafland, net als vorig jaar commissaris bij Ahold Delhaize, zuivelbedrijf FrieslandCampina en uitgever Wolters Kluwer, voert nu de lijst aan. Dat is te danken aan de in juli 2016 afgeronde fusie van Ahold en het Belgische supermarktconcern Delhaize, waardoor dit commissariaat in omzet gemeten ‘zwaarder’ is geworden.

Ben van der Veer, eveneens met dezelfde commissariaten als vorig jaar en collega-commissaris van Hooft Graafland bij FrieslandCampina, bezet nu de tweede positie.

Eerste binnenkomer in de top 10 is Pascal Visée (vorig jaar 17). Visée werd deze maand samen met collega-accountant Petri Hofsté benoemd als commissaris bij Rabobank. De raad van commissarissen van de coöperatieve bank kent nu een hoog RA-gehalte; ook registeraccountants Leo Graafsma en de in september van dit jaar benoemde Jan Nooitgedagt zijn er commissaris.

Ook Nooitgedagt staat dit jaar in de top 10 (vorig jaar 12). Nooitgedagt, tot 2009 ceo van Ernst & Young en tot 2013 cfo van verzekeraar Aegon, is nog steeds commissaris bij Robeco, BNG Bank en Telegraaf Media Groep. Per 1 december is hij volgens planning teruggetreden als voorzitter van de raad van commissarissen van verzekeraar Vivat. Door zijn benoeming bij Rabobank staat hij ook dit jaar met vier commissariaten in de lijst.

Vrouwen

Van de drie vrouwen uit de lijst vinden we er twee in de top 10. Petri Hofsté, commissaris bij KAS Bank, BNG Bank, verzekeraar Achmea, bodemonderzoeker Fugro en sinds december dus ook bij Rabobank, vinden we op plaats drie. In mei van dit jaar werd zij door vakblad Management Scope uitgeroepen tot ‘meest invloedrijke vrouw van 2016’.

Over haar rol als commissaris zegt zij naar aanleiding van haar uitverkiezing in het Financieele Dagblad: “Onder invloed van de recente economische crisis en de steeds belangrijkere rol van data zijn bedrijven in alle sectoren op zoek naar een nieuw businessmodel. Dankzij de diversiteit van mijn commissariaten kan ik mijn bevindingen in de ene sector gebruiken om de andere van dienst te zijn”.

De andere vrouw in de top 10 is Sandra Addink-Berendsen, commissaris bij FrieslandCampina en ForFarmers, en tegelijk ook de enige AA in de lijst. Tot slot vinden we op plaats 23 Carla van der Weerdt-Norder, een van de vijf nieuwkomers in de lijst met commissariaten bij BinckBank, Triodos Bank, DSW Zorgverzekeraar en Habion, een stichting gespecialiseerd in ouderenhuisvesting. Daarnaast is zij lid van de raad van toezicht van hbo-onderwijsinstelling INHolland.

Ook in de lijst Top AIB’s

Drie accountants-commissarissen staan ook in de eerder verschenen lijst Top accountants in business. Schiphol-ceo Jos Nijhuis komen we als eerste tegen op plaats vijftien met vijf toezichthoudende functies, waaronder commissaris van SNS Bank.

Vervolgens vinden we op nummer zeventien Robert-Jan van de Kraats. De cfo van uitzendbedrijf Randstad staat op plaats drie in de Top accountants in business, maar is daarnaast niet-uitvoerend bestuurder bij kunstmestproducent OCI en commissaris bij luchthaven Schiphol.

De derde naam die we al eerder tegenkwamen in de lijst met topbestuurders is Jack de Kreij, cfo van Vopak. De Kreij heeft onlangs aangekondigd per 1 februari 2018 te stoppen als bestuurder bij het tankopslagbedrijf en te beginnen aan de “volgende fase” in zijn carrière, “inclusief mijn commissariaten bij TomTom en Corbion”. Zijn benoeming als commissaris bij TomTom gaat in per 1 januari 2017 en is daarom nog niet vermeld in onderstaande lijst.

De Kreij (57) is bij zijn vertrek vijftien jaar de financiële topman van Vopak geweest. Hij acht het een “natuurlijk moment” om dan te stoppen, na een “inspirerende periode en succesvolle groei van het bedrijf”. Voor zijn komst naar Vopak in 2003 was De Kreij zeventien jaar werkzaam bij PwC en rechtsvoorgangers.

Uitgeschreven

Een bekende naam verdween uit de lijst omdat hij zich heeft laten uitschrijven als registeraccountant: Jaap van Manen. Van Manen, voorzitter van de Monitoring Commissie Corporate Governance en commissaris bij onder andere De Nederlandsche Bank, zei daarover onlangs in een interview in Accountant: “Ik zie te veel casussen waarin er onduidelijkheid lijkt te bestaan over de verantwoordelijkheid van een accountant, die van een commissaris en die van een adviseur. Nu ik geen accountant meer ben, hoef ik ook niet meer te worden aangesproken op de eventuele verantwoordelijkheden die voortvloeien uit die status.”

Top 30 accountants-commissarissen 2016

1 (2)	René Hooft Graafland RA	commissaris Ahold Delhaize commissaris FrieslandCampina commissaris Wolters Kluwer
2 (1)	Ben van der Veer RA	commissaris Aegon commissaris FrieslandCampina non-executive director RELX Group commissaris TomTom
3 (3)	Petri Hofsté RA	commissaris Achmea commissaris Rabobank commissaris Fugro commissaris BNG Bank commissaris KAS Bank
4 (4)	Henk Scheffers RA	commissaris Heineken commissaris BAM Group president-commissaris Aalberts Industries
5 (6)	Frank Dorjee RA	commissaris Randstad
6 (17)	Pascal Visée RA	commissaris Rabobank commissaris PLUS Holding commissaris Mediq lid raad van toezicht Erasmus Universiteit Rotterdam commissaris Albron
7 (5)	Kees Storm RA	member of the board of directors Baxter International commissaris Pon Holdings
8 (12)	Jan Nooitgedagt RA	commissaris Rabobank commissaris BNG Bank commissaris Telegraaf Media Groep commissaris Robeco
9 (8)	Sandra Addink-Berendsen AA	commissaris FrieslandCampina commissaris ForFarmers
10 (9)	Leo Graafsma RA	commissaris Rabobank
11 (7)	Rob Ruijter RA	president-commissaris Delta Lloyd commissaris Ziggo Group Holding commissaris Wavin non-executive director Inmarsat Plc non-executive director InterXion Holding
12 (20)	Tjalling Tiemstra RA	commissaris ABN Amro lid raad van toezicht Reinier Haga Groep commissaris Royal HaskoningDHV commissaris Batenburg Techniek
13 (13)	Leon van den Boom RA	commissaris Jumbo Groep president-commissaris Intergamma
14 (14)	Herman Hazewinkel RA	commissaris Boskalis Westminster commissaris Schiphol president-commissaris TKH Group
15 (19)	Jos Nijhuis RA *	commissaris SNS Bank non-executive director Aeroports de Paris non-executive director Brisbane Airport Corporation commissaris Aon Groep Nederland lid raad van toezicht Nationale Opera & Ballet
16 (16)	Ronald Lotgerink RA	commissaris Vion Food Group
17 (18)	Robert-Jan van de Kraats RA *	non-executive director OCI commissaris Schiphol
18 (21)	Kees van der Waaij RA	president-commissaris Unilever Nederland lid raad van toezicht Catharina Ziekenhuis lid raad van toezicht Hogeschool Rotterdam commissaris Rabobank Rotterdam commissaris Ahrend
19 (22)	Ron Icke RA	commissaris Heijmans commissaris VvAA Groep commissaris KAS Bank president-commissaris DPA Group
20 (23)	Jan van Zeeland RA	commissaris Oranjewoud
21 (15)	Rinse de Jong RA	president-commissaris Gasunie lid raad van toezicht Hogeschool van Amsterdam commissaris Bakeplus Holding president-commissaris Rabobank Arnhem en Omstreken
22 (11)	Erwin Capitain RA	lid raad van toezicht bpfBOUW lid raad van toezicht Pensioenfonds Vervoer lid raad van toezicht Flevoziekenhuis lid raad van toezicht Vitras president-commissaris GoedeStede
23 (-)	Carla van der Weerdt-Norder RA	commissaris DSW Zorgverzekeraar lid raad van toezicht INHolland commissaris Triodos Bank commissaris BinckBank commissaris Stichting Habion
24 (-)	Hans Turkesteen RA	lid raad van toezicht Erasmus Medisch Centrum
25 (25)	Pieter Jongstra RA	commissaris APG
26 (28)	Jack de Kreij RA *	commissaris Corbion
27 (26)	Jan Lobbezoo RA	president-commissaris ASM International niet-uitvoerend bestuurder Time Acquisition
28 (-)	Luurt van der Ploeg RA	lid raad van toezicht Alrijne Zorggroep commissaris Dunea president-commissaris Woningstichting Haag Wonen commissaris NSI
29 (-)	Henk Jan van den Bosch RA	president-commissaris Terberg Group commissaris NSI commissaris Stichting Wooninvest
30 (-)	Ernst-Jan Boers RA	commissaris Univé commissaris Triodos Bank

* staat ook in de Top 50 accountants in business

‘Kleinere’ commissariaten (< 50 mln euro omzet) zijn niet vermeld. Rangorde personen op basis van totale omzet vermelde bedrijven/organisaties. Zie voor de verantwoording van het onderzoek het artikel Top accountants in business 2016.