Femke Jorritsma en Cornélie Arnouts

In het artikel wordt stilgestaan bij het verschil in uitkomst tussen een civiele procedure (kort geding) en een tuchtprocedure in twee instanties over 'dezelfde' accountant. Het gaat om de procedures die Mark Gibbs, ex-directeur van Linx Telecom, heeft aangespannen tegen PwC-accountant Bernard Prins.

Nadat Gibbs was aangesteld als bestuurder van Linx Telecom heeft de PwC-accountant een persoonsgericht onderzoek uitgevoerd naar Gibbs. Hij zou hebben gelogen over zijn salaris bij zijn vorige werkgever, met de bedoeling om een hoger salaris te kunnen claimen bij Linx Telecom.

De PwC-accountant kwam tot het oordeel dat Gibbs bij zijn salarisonderhandelingen een vervalst arbeidscontract had gebruikt. Gibbs is vervolgens afgezet als bestuurder. Hij zegt dat hij hierdoor aanzienlijke schade heeft geleden, die hij vergoed wil zien door de PwC-accountant.

Toetsingskader

De tuchtrechter heeft de PwC-accountant een berisping gegeven. De kort geding rechter heeft de eis tot schadevergoeding van Gibbs tegen de PwC-accountant afgewezen. Dat lijkt op het eerste gezicht een tegenstrijdige uitkomst, maar dat is het niet.

Een tuchtrechter heeft namelijk een ander toetsingskader dan een civiele rechter. De tuchtrechter kijkt naar het handelen (of gebrek daaraan) van de beroepsbeoefenaar en geeft er een oordeel over, rekening houdend met de beroepsnormen die gelden voor de beroepsbeoefenaar.

De civiele rechter zal de vraag beantwoorden of het handelen (of gebrek daaraan) kwalificeert als wanpresteren of onrechtmatig handelen.

Het oordeel van de tuchtrechter dàt het gewraakte handelen kwalificeert als een tuchtrechtelijk vergrijp, zal in de civiele procedure een belangrijke rol kunnen spelen om tot het oordeel te komen dàt de beroepsbeoefenaar tekort is geschoten. Maar daarmee is nog niet gezegd dat ieder tuchtrechtelijk vergrijp in de civiele procedure leidt tot wanprestatie of onrechtmatigheid jegens de klager uit de tuchtprocedure en dus tot een schadevergoedingsplicht.

Afwijzing van een claim in een civiele procedure kan namelijk ook het gevolg zijn van het ontbreken van causaal verband tussen het verwijt en de gestelde schade. Daarnaast kan de civiele rechter vaststellen dat er überhaupt geen sprake is van (aan de beroepsbeoefenaar) toerekenbare schade. Los daarvan is denkbaar dat een dergelijke claim strandt op formele verweren, zoals een zogenoemde ‘exoneratieclausule’ (dit zie je geregeld bij taxatie-claims), of een verval- of verjaringstermijn uit de algemene voorwaarden waardoor de procedure voortijdig eindigt.

Terughoudend

In een kort geding, zoals bij de zaak Gibbs, geldt daarbij als 'complicerende' factor dat hooguit een voorschot op schadevergoeding kan worden gevorderd. Een rechter spreekt geen verklaring voor recht uit dat sprake is van, bijvoorbeeld, een toerekenbare tekortkoming.

Alleen als een kort geding rechter aannemelijk acht dat een bodemrechter een schadevergoeding zal toekennen, wordt een voorschot op schadevergoeding toegewezen. Bovendien moet sprake zijn van spoedeisend belang. Kort geding rechters zijn al met al vrij  terughoudend in het toekennen van een voorschot op schadevergoeding.

Het lijkt erop dat Gibbs er verstandiger aan had gedaan om een bodemprocedure te starten, al dan niet met een incidentele eis waarbij een voorschot wordt gevraagd, in plaats van hoger beroep aan te tekenen tegen de uitspraak van de kort geding rechter.

Femke Jorritsma en Cornélie Arnouts zijn beiden advocaat bij Boekel en richten zich op beroepsaansprakelijkheid en tuchtrecht.