Tekst: Joost van Buuren en Chris Knoops

Gevolgen disicplinaire acties

Wat zijn de effecten van disciplinaire acties van een toezichthouder tegen een accountantskantoor? Amerikaanse onderzoekers gebruikten de PCAOB-case uit 2007 betreffende de disciplinaire actie tegen Deloitte in de Verenigde Staten. De onderzoekers stellen dat deze actie voor Deloitte vooral financiële consequenties had, namelijk verminderde mogelijkheden klanten vast te houden en aan te trekken en verder de afname van de groei van controlebudgetten. Tegelijkertijd konden de onderzoekers geen verschillen in controlekwaliteit constateren tussen Deloitte en de andere big four-accountantskantoren: noch vooraf gaand aan de disciplinaire actie, noch nadat de disciplinaire actie plaatsvond.

• Boone, J.P., Khurana, I.K., & Raman, K.K. (2015). Did the 2007 PCAOB disciplinary order against Deloitte impose actual costs on the firm or improve its audit quality? The Accounting Review, 90(2), 405-441

Onbedoelde neveneffecten beloningsregelgeving

Wat voor effect hebben de maatregelen die de beloningen van bestuurders in non-profit organisaties beogen te reguleren, zodat een juiste en redelijke bestuurdersbeloning is geborgd? Onderzoekers uit de Verenigde Staten stellen dat sinds de invoering van dergelijke regelgeving in Californië in 2004, de beloningen van bestuurders met meer dan zes procent stegen ten opzichte van een control-groep, die niet onder de regelgeving viel. Vooral bij organisaties die met veel kosten vanwege nieuwe regelgeving werden geconfronteerd, steeg de bestuurdersbeloning.

• Dhole, S., Khumawala, S.B., Mishra, S., & Ranasinghe, T. (2015). Executive compensation and regulation-imposed governance: Evidence from the California Nonprofit Integrity Act of 2004. The Accounting Review, 90(2), 443-466

Compliance over substance

Wat is er sinds 1997 veranderd in het samenspel tussen accountant en een gecontroleerde organisatie? Door een veldstudie bij negen organisaties brachten Britse onderzoekers de belangrijkste veranderingen in kaart. Zo observeren zij een veel prominentere rol van audit committees bij de controle. De belangrijkste verandering betreft echter dat full-compliance met regelgeving het doel is geworden, ongeacht hoe wordt gedacht over de kwaliteit van de regelgeving en overwegingen in welke mate de regelgeving wel passend is bij de karakteristieken van de gecontroleerde entiteiten.

• Beattie, V., Fearnley, S., Hines, T. (2015). Auditor-client Interactions in the changed UK regulatory environment - A revised grounded theory model. International Journal of Auditing, 19(1), 15-36

Social media en informatieverwerking: special issue

Dit is het inleidende artikel van een speciale uitgave van de Journal of Accounting Research, waarin meerdere artikelen zijn opgenomen betreffende de impact van social media op het verwerken van informatie door de kapitaalmarkten. Vooral de verhoogde snelheid van verwerking van informatie door social media wordt van belang geacht. De conclusie is dat continue technologische ontwikkelingen van niet te onderschatten betekenis zijn voor de kapitaalmarkten en uitdagingen bieden voor onderzoekers om de implicaties ervan in kaart te brengen.

• Miller, G.S., & Skinner, D.J. (2015). The evolving disclosure landscape: How changes in technology, the media, and capital markets are affecting disclosure. Journal of Accounting Research. 53(2), 221-239

Selectieproces nieuwe accountant kan leiden tot lagere kwaliteit accountantscontrole

Een hogere kwaliteit van de accountantscontrole wordt wel verwacht op basis van de nieuwe wet op het accountantsberoep. Organisaties van openbaar belang dienen regelmatig een nieuwe accountant te selecteren en te contracteren. Hiertoe wordt gebruikgemaakt van professionele selectieprocessen. Uit een onderzoek van de selectieprocessen van de nieuwe accountant blijkt dat de cfo en de internal audit department leidend zijn in het selectieproces en dat aandeelhouders en leden van het auditcomité beperkt en/of niet op de juiste manier zijn betrokken. De kwaliteit van de audit is voor bedrijven moeilijk objectief vast te stellen, waardoor kosten het belangrijkste selectiecriterium wordt. Om kosten te verlagen wordt onder andere gestuurd op het beperken van de omvang van de scope van de accountantscontrole. Ook blijkt dat de gehanteerde selectiecriteria de gepercipieerde onafhankelijkheid van de accountant kunnen aantasten. Uiteindelijk heeft dit allemaal een impact op de kwaliteit van accountantscontrole.

• Tros, J.C.A. (2015). Proces van selectie van nieuwe accountant leidt tot lagere kwaliteit accountantscontrole. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 89(9)

Bedrijfsopvolging familiebedrijven

Bedrijfsopvolging binnen familiebedrijven is een emotioneel geladen en complex proces. In deze studie doen de auteurs verslag van een onderzoek naar succesfactoren tijdens het proces van bedrijfsopvolging en geven zij, op basis van een integraal model voor bedrijfsopvolging, adviseurs inzicht in factoren die een significante bijdrage leveren aan de tevredenheid en het verloop van het opvolgingsproces.

• Dekker, A., Rigtering, J.P.C., & Veldhuizen, E. (2015). Succesfactoren in het proces van bedrijfsopvolging binnen Nederlandse familiebedrijven. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 89(9)

Concurrentievoordelen

Bedrijventerreinen met een hoogwaardige digitale ICT-infrastructuur creëren een positief vestigingsklimaat en ondersteunen de strategieën van bedrijven om ICT efficiënter en op nieuwe manieren in te zetten. Dit artikel analyseert op micro-economisch niveau in hoeverre de beschikbaarheid van een hoogwaardige ICT-infrastructuur belangrijk is voor de economische activiteiten van bedrijven en bestudeert in welke mate bedrijventerreinen een positief effect hebben op de kwaliteit van de ICT-infrastructuur. Op basis van een empirisch onderzoek onder 33.557 bedrijven in de provincie Zeeland toont dit onderzoek aan dat grote bedrijven en kennisintensieve bedrijven meer toegang hebben tot een moderne digitale ICT-infrastructuur, terwijl bedrijven die zijn gevestigd op bedrijventerreinen significant minder toegang hebben tot deze technologieën.

• B.M. Sadowski, Strik, D., Bashir, S., & Nomaler, Ö. (2015). De rol van een hoogwaardige ICT-infrastructuur voor bedrijven en bedrijventerreinen. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 89(9)