Lieuwe Koopmans

Deze speerpunten maken onderdeel uit van de strategienotitie 'Visie 2020' van het IIA, die inmiddels is goedgekeurd door de leden. Dat kleine internal auditfuncties (IAF’s, vijf of minder auditors) nu meer ondersteuning krijgen, hangt onder meer samen met het feit dat het IIA komend jaar meer kleine afdelingen gaat toetsen op kwaliteit, aldus IIA-voorzitter Vincent Moolenaar. "Wij willen dat ook kleine auditafdelingen onze beroepsstandaarden kunnen borgen en willen bij hen meer bewustzijn creëren over het belang en de noodzaak van voldoende kwaliteit, volwassenheid en senioriteit. Daarom geven we deze specifieke groep nu meer prioriteit."

Nieuwe afdelingen

Daarnaast speelt mee dat IIA constateert dat er momenteel veel nieuwe, vooral kleine, IAF's worden opgericht. Huck Chuah, bestuurslid van het IIA en lid van de IIA-commissie PAS (professional auditors of small audit shops), wijst op recente regelgeving voor de verzekerings- en de trustkantorenbranche. Daarin wordt van kleinere verzekeraars en trustkantoren gevraagd dat ze een verbijzonderde internal auditfunctie opzetten of kiezen voor een externe outsourcing partij.

Verder zien steeds meer organisaties van openbaar belang het nut in van een eigen IAF, stellen Moolenaar en Chuah. "Veel van hen willen voldoen aan de corporate governance code en starten ook daadwerkelijk met een IAF. Het gaat dan niet alleen om beursgenoteerde bedrijven, maar ook om bijvoorbeeld woningcorporaties en grote pensioenfondsen."

Kennis

Bij de auditors die werken in kleine of pas opgerichte IAF’s is erg veel behoefte aan kennis, signaleert Chuah. "Dan gaat het zowel om vakinhoudelijke kennis als persoonlijke vaardigheden. Naast het algehele IIA Academy aanbod van opleidingen en trainingen organiseert de commissie PAS daarom regelmatig bijeenkomsten die zich specifiek richten op onderwerpen die bij de kleine auditafdelingen leven."

Voorbeelden van deze onderwerpen zijn hoe je als kleine IAF kunt voldoen aan de beroepsstandaarden van het IIA, hoe je governance- en risk managementprocessen audit en wat voor rol je speelt bij onderwerpen als fraude en integrated reporting.

Op de 'PAS-bijeenkomsten' is er inhoudelijke input van onder meer hoogleraren en 'big-four-specialisten' maar is er daarnaast ruimte voor onderlinge kennisdeling, aldus Chuah. "Zo geven kleine IAF's die het goed doen, inzicht in hoe zij zich tot een volwassen afdeling hebben ontwikkeld en op welke manier je als auditafdeling kunt voldoen aan de behoefte uit de organisatie. Vooral deze zogeheten guide to maturity-verhalen zijn bij de doelgroep erg gewild."

Huck Chuah: 'Kleine IAF’s vinden het moeilijk om zich goed voor te bereiden op de kwaliteitstoetsing door het IIA.'

Elkaar beoordelen

Chuah ziet dat kleine IAF’s het moeilijk vinden om zich goed voor te bereiden op de kwaliteitstoetsing door het IIA. "Om dit te verbeteren werken we daarom sinds kort met zogeheten collegiale peer reviews, waarbij (minimaal) vier kleine auditafdelingen elkaar beoordelen. Deze collegiale toetsing is een goede voorbereiding op de uiteindelijke eindtoets door een externe partij." Daarnaast denkt het IIA serieus na over manieren om deze groep te coachen, bijvoorbeeld over de relatie tussen internal audit en de auditcommissie (AC). Moolenaar: "Bij ons zogeheten chief audit executive forum - vooral auditors bij grote ondernemingen - leeft het plan om te zorgen voor kennisoverdracht tussen de grote en de kleine en nog onvolwassen IAF’s."

Vincent Moolenaar: 'De auditcommissie zou de officiële opdrachtgever moeten zijn van de IAF.'

Auditcommissie

Het tweede speerpunt dat het IIA voor de komende jaren heeft geformuleerd, is meer contact met leden van auditcommissies. Waar de auditcommissie de officiële opdrachtgever is van de externe accountant, zou zij dit ook moeten zijn van de IAF, stelt Moolenaar. "Met dit 'eigenaarschap' vervult de auditcommissie een belangrijke randvoorwaarde voor het onafhankelijk functioneren van de internal auditfunctie in een onderneming. Daarmee dient de auditcommissie haar eigen informatievoorziening en dat is belangrijk om effectief toezicht te kunnen uitoefenen."

Informatievoorziening

Het sluit volgens Moolenaar aan bij de bevindingen van de Monitoring Commissie Corporate Governance. "Bij de schandalen die we hebben gezien, werd een tekortkoming geconstateerd in het toezicht die gebaseerd was op een informatieachterstand van de raad van commissarissen vergeleken met die van de raad van bestuur. Om te komen tot meer pariteit in de informatievoorziening is het verstandig dat commissarissen, de leden van de auditcommissie in het bijzonder, de internal auditfunctie als informatiebron gebruiken." In de praktijk betekent dit dat de IAF actief moet worden betrokken bij de aandachtspunten van de auditcommissie, vindt Moolenaar. "Het is dan relevant dat AC-leden een goed beeld heeft wat een IAF doet en wat je daarvan kunt verwachten. Bij sommige auditcommissies leeft bijvoorbeeld nog een tamelijk ouderwets beeld over internal audit als zijnde een interne accountantsdienst met alleen een financiële scope."

'Bij sommige auditcommissies leeft nog een ouderwets beeld over internal audit.'

Dialoog

Om leden van auditcommissies mee te nemen met deze opvattingen, wil het IIA met hen de dialoog aangaan. Zo heeft het IIA onlangs samen met de NBA het eerste symposium georganiseerd waarop internal auditors in gesprek zijn gegaan met leden van auditcommissies.

Moolenaar: "Dit evenement werd door de aanwezigen zeer gewaardeerd en zal zeker een vervolg krijgen. Verder zoeken we via de grote accountantskantoren het contact met leden van auditcommissies. Daarnaast wordt op ons jaarlijkse congres in juni extra aandacht besteed aan dit onderwerp. Tot slot willen we de eigen leden beter toerusten door middel van opleiding en training. Om op deze manier een goede relatie met de auditcommissies te bevorderen."