'Intern een kwaliteitsimpuls, extern niet'
Nadat een eerste toetsing had uitgewezen dat er te weinig werd vastgelegd in samensteldossiers, ging Wierenga Accountantskantoor aan de slag met een verbeterplan. Het resultaat daarvan stemde qua compliance tot tevredenheid. "De toegevoegde waarde voor mijn klanten zie ik echter niet direct", zegt Menko Wierenga.
Geert Dekker
Wierenga runt, met twee medewerkers in dienst, zijn eigen kantoor in het Groningse Leek, waarbij hij zich specifiek richt op de samenstelpraktijk voor agrarische ondernemers en kleinere mkb-bedrijven. In het verleden voerde hij een enkele controleopdracht uit, maar daarvoor verwijst hij tegenwoordig naar collega's met een grotere controlepraktijk. "De kostprijs werd simpelweg te hoog. Als je niet over routine beschikt in het controleren, moet je telkens opnieuw het wiel uitvinden en dat kost te veel tijd."
'Intuïtief wat moeite'
Enkele samensteldossiers van Wierenga werden in 2011 voor het eerst door de Raad voor Toezicht van de NBA getoetst. "Men constateerde toen dat wij te weinig de werkzaamheden vastlegden in het dossier. Wij voerden de werkzaamheden wel uit, maar dat werd niet allemaal vastgelegd. Het gevolg was dat niet altijd aan de buitenwacht kon worden getoond dat het werk was gedaan."
Wierenga zegt intuïtief nog altijd wat moeite te hebben met die vastleggingseisen. "Kijk, ik doe het onderzoek dat nodig is om tot een verklaring te komen. Dan weet ik dus dat het klopt en kan ik met een gerust hart die verklaring afgeven. Maar goed, de toezichthouder wil dat alles in het dossier wordt vastgelegd: dan doen we dat dus."
Snel eigen gemaakt
Wierenga stelde een verbeterprogramma op dat werd nagelezen en becommentarieerd door een brancheadviesgroep waarvan hij lid is. "Maar het was vooral daarna, bij de implementatie van het verbeterplan, dat ik veel profijt had van die ingehuurde externe deskundigheid. Ik heb daar vervolgens ook een cursus gevolgd over de wijze waarop het kantoor zich op de toetsing kan voorbereiden."
De hertoetsing, oktober 2013, verliep voorspoedig. "Ik heb mij de nieuwe manier van werken snel eigen gemaakt", aldus Wierenga. "Uiteindelijk is het allemaal niet zo ingewikkeld en kost het ook niet zo heel veel meer tijd, zeker niet omdat er veel digitale hulpmiddelen beschikbaar zijn om de vastlegging soepel te laten verlopen."
Verder zegt hij de indruk te hebben dat ook persoonlijke kenmerken van de toetsers van invloed zijn op de accenten in de toetsing. "De laatste controle werd uitgevoerd door mensen die duidelijk affiniteit hadden met de samenstelpraktijk, terwijl de toetsing in 2011 werd uitgevoerd door mensen met een verleden in de controlepraktijk."
Interne kwaliteitsimpuls
Hoe het ook zij, Wierenga voldeed zonder meer aan de toetsingscriteria. Het belang daarvan is volgens hem echter vooral intern. "De vastleggingen zijn in ieder geval geen onderwerp van gesprek tussen ons en de klant: extern heeft dit hele traject vrijwel geen gevolgen gehad. Alleen intern hebben de toetsingen en het verbeterplan tot een kwaliteitsimpuls geleid."
Getoetst
In de interviewserie 'Getoetst' praat de komende tijd elke twee weken een accountant over zijn ervaringen met de toetsing (door de AFM of de Raad voor Toezicht van de NBA) en over aspecten van kwaliteit die een belangrijke rol spelen.
- Aflevering 4 'Blijf niet hangen in de standaard controleaanpak'
- Aflevering 3 'Met het juiste DNA de lat steeds hoger leggen'
- Aflevering 2 'Controlepraktijk bouw je niet in een jaar op'
- Aflevering 1 'Spanning? Onmiddellijk adresseren'
Gerelateerd

Pheijffer: Kwestie rond onderwijscontroles Deloitte vraagt oordeel tuchtrechter
Dat accountants van Deloitte controledossiers van onderwijsinstellingen achteraf hebben aangepast in aanloop naar toetsing door de onderwijsinspectie, kan niet alleen...

FD: 'Deloitte-accountants overtraden beroepsregels bij onderwijscontroles'
Accountants van Deloitte overtraden hun beroepsregels door controledossiers van onderwijsinstellingen achteraf aan te passen, voorafgaand aan toetsing door de onderwijsinspectie....

Jaarverslag Raad voor Toezicht: veelal terugkerende tekortkomingen
De Raad voor Toezicht van de NBA heeft in het toetsingsjaar 2023, samen met de SRA, in totaal 288 accountantskantoren getoetst. Daarvan voldeed 64 procent aan de...

Deloitte meldt afwijkingen bij onderwijscontroles in transparantieverslag
Deloitte maakt in het eigen transparantieverslag, dat eind september is verschenen, melding van een interne klokkenluider. Die heeft aandacht gevraagd voor mogelijke...

Zonder licht kun je de diepte niet in
Enkele serviceorganisaties reageren op de uitkomsten van het onderzoek van toezichthouder AFM naar de kwaliteit van OKB's bij accountantsorganisaties. Ze betwijfelen...