Zoals genoegzaam bekend wees onder meer Jules Muis vroegtijdig op het risico van een systeemcrisis. Tijdens de Accountantdag in november 2004 riep hij controlerend accountants op aan de bel te trekken in het geval van niet-begrepen financiële instrumenten (later nogmaals in dit artikel). Vanuit het veld kwamen geen hoorbare reacties.

Alleen derivatenspecialist Pieter Veuger van PricewaterhouseCoopers reageerde. "Muis onderschat de kwaliteiten van zijn eigen beroepsgroep en zaait daarmee onnodig paniek", schreef hij in het Financieele Dagblad van 16 december 2004. De internationale regelgeving beperkt het risico en bovendien richten accountants zich volgens hem niet op het functioneren van "markten als geheel" maar dragen ze slechts zorg voor "hoge kwaliteit van de financiële verslaggeving van individuele organisaties".

'de Accountant' stelde in maart 2005 in het artikel 'Mistig specialisme' de vraag of er nu wel of niet een systeemrisico bestond wegens gebrek aan zicht op derivaten, en of accountants voldoende zijn toegerust voor dit specialisme.

Twee citaten uit dat artikel:

Econoom Bart van Praag (UvA): "De prijs van derivaten is mede gebaseerd op statistiek. Zoals een verzekeringspremie ervan uitgaat dat een grote storm eens per honderd jaar voorkomt. Maar die storm kan ook morgen opsteken."

Henk Verhoek (NIVRA): "Ik vind dat elke RA een behoorlijke basiskennis van derivaten zou moeten hebben. Al is het maar om potentieel risicovolle posities te kunnen herkennen, of zelfs om tegen een klant te zeggen: dit gaat mijn kennisniveau te boven, ik kan uw jaarrekening dus niet certificeren."

Het NIVRA nam de kwestie wel degelijk serieus en riep op tot ‘speciale aandacht' voor de verslaggeving van financiële instrumenten, en de controle daarvan. Als aftrap werd in mei 2005 een rondetafelbijeenkomst met deskundigen georganiseerd.