Angelsaksische big four ontdekken Rijnlandse governance
Externe, onafhankelijke commissarissen: dat hebben Angelsaksische big four-kantoren nodig. In de Financial Times pleiten toezichthouders en deskundigen voor onafhankelijke 'oversight boards' met leden van buiten, die toezicht houden op het bestuur.
De partners van EY in de Verenigde Staten namen voor kerst een voorstel aan voor een nieuw governancestelsel, inclusief een raad die toezicht houdt op het bestuur en een mandaat krijgt over de strategie te beslissen.
Dit voorstel volgt op de in 2023 afgeketste afsplitsing van de adviespraktijk. De Amerikaanse externe toezichthouder, de Public Company Accounting Oversight Board, is sindsdien bezig met een beoordeling van de cultuur van de Amerikaanse accountantsfirma’s. De PCAOB geeft speciale aandacht aan de tone at the top en de organisatiestructuur.
Australië
Ook in Australië worden governance-herzieningen overwogen met Rijnlandse elementen. Ceo Bob Moritz van PwC in dat land kondigde onlangs aan een chairman van buiten de firma te zullen inhuren. "Door onafhankelijke stemmen van buiten aan onze discussies in de raad van bestuur toe te voegen, maken we niet alleen onze discussies minder beperkt, maar verbeteren we uiteindelijk ook de prestaties van boards zelf", stelde hij medio december.
PwC worstelt in Australië nog met het schandaal rondom het lekken van informatie over nieuwe fiscale wetgeving door een belastingadviseur.
Slechtste van twee werelden
De Financial Times haalt de in de governance van zakelijke dienstverleners gespecialiseerde hoogleraar Laura Empson aan, van de Bayes Business School in Londen. Zij stelt dat de huidige governancestructuur van de big four "de slechtste aspecten van het bestuur van partnerschapsvergaderingen met de slechtste aspecten van corporate governance combineert".
Eigenaars, directies en de grootste omzetmakers zijn vaak dezelfde mensen. Op kleine schaal kan dat prima werken, betoogt Empson, maar bij grote internationaal opererende organisaties raakt het leiderschap losgezongen van de vennoten.
Nederland gidsland
In het FT-artikel wordt de Nederlandse situatie als voorbeeld aangehaald. In Nederland zijn de grotere accountantskantoren verplicht om een raad van commissarissen te installeren. De onafhankelijke positie - en dus de te verwachten kritische instelling - van commissarissen in het Rijnlandse model vormt de inspiratie. De PCAOB heeft inmiddels voorgesteld dat in de raad van bestuur of een andersoortige toezichthoudende raad ten minste één persoon die niet ook partner is vertegenwoordigd moet zijn.
Het Rijnlandse model inspireert ook Britse firma's. Er liggen plannen voor de big four in het Verenigd Koninkrijk om Chinese muren op te tuigen tussen de controle- en adviespraktijken (ringfencing). Onderdeel daarvan is de verplichting een afzonderlijke board voor de controlepraktijk in te stellen, waarvan de meerderheid van de leden als non-executive toezicht houdt op de kwaliteit.
Gerelateerd
Britse toezichthouder beboet zowel PwC als EY voor fouten in audits van investeerder LCF
De Britse toezichthouder Financial Reporting Council (FRC) heeft boetes van in totaal bijna tien miljoen pond uitgedeeld aan PwC en EY, wegens gemaakte fouten bij...
AFM-jaarverslag: Accountant opereert in 'systeem met kwetsbaarheden'
Het accountantsberoep is volop in transitie, maar tegelijk opereert de accountant in een "systeem met kwetsbaarheden". Wel heeft het beroep "significante stappen"...
FD: Kritische reacties op plan NBA voor uitbreiding bevoegdheden
Het voornemen van de NBA om haar regelgevende bevoegdheden uit te breiden naar accountantskantoren, roept volgens het FD "overwegend kritische reacties op bij experts...
Oob-kantoren: 'AFM-onderzoek OKB's versterkt kwaliteit'
De zes Nederlandse accountantskantoren met oob-vergunning staan positief tegenover de uitkomsten en aanbevelingen van het recente onderzoek van toezichthouder AFM...
NBA wil bevoegdheden uitbreiden naar accountantsorganisaties
De NBA pleit voor "duidelijker verhoudingen en een zuiverder scheiding" tussen de opstellers van regelgeving voor accountants en controle op de naleving daarvan...